Το ομορφότερο τραγούδι κρύβει μία τραγική ιστορία

Το ομορφότερο ελληνικό τραγούδι για τον Αύγουστο κρύβει μία τραγική ιστορία

«Και το καράβι, για τη Φολέγανδρο είχε σαλπάρει, και σ’ είχε πάρει μαζί, σ’ είχε πάρει»: 27 χρόνια μετά, επιστρέφουμε σε ένα διαμάντι.

Τα καλοκαιρινά τραγούδια από τη δεκαετία του 2000 και μετά είναι κατά βάση κομμάτια – υπερπαραγωγές με στίχους όπως «παίζει πάρτι στο νησί», που μπορείς να ψευτό-χορέψεις καθώς παραγγέλνεις το δεύτερο negroni σου και στη συνέχεια να συνεχίσεις να ψευτό-χορεύεις μέχρι να φτάσει το πάρτι προς το λυτρωτικό τέλος του. Ένα τραγούδι έχει υμνήσει τον Αύγουστο, τον πιο απάλευτο μήνα του καλοκαιριού, όπως του αξίζει, είναι το «Δειλά» του Κώστα Λειβαδά.

Ας θυμηθούμε τους στίχους του.

Δειλά βγήκε το φεγγάρι
στα νερά του ουρανού
αλμυρό μαργαριτάρι
αίμα του καλοκαιριού

Δειλά βγήκε, και σαν ήρθε
αεράκι στα μαλλιά
μες στη σύγχυση σε βρήκε
να φοράς τ’ ακουστικά
στην κουπαστή μπροστά

Και το καράβι
για τη Φολέγανδρο είχε σαλπάρει
και σ’ είχε πάρει μαζί σ’ είχε πάρει
κι εγώ δεν ήξερα πού να σταθώ

Τα φώτα ανάβει
το τελευταίο του Αυγούστου καράβι
πρώτη φορά που δεν το `χα προλάβει
αφού δεν τ’ άντεξες να σ’ αγαπώ

Δειλά χάζευες στο κύμα
να σου κλέβει τη σκιά
κι όπως έψαχνες το νήμα
μες τα τόσα μυστικά
δεν έβλεπες στεριά

Και το υπέροχα καλτ βιντεοκλίπ

Γιατί όμως είναι το καλύτερο;
Σε αυτό το κομμάτι, ο 24χρονος τότε, Λειβαδάς, αποδεικνύει πως είναι ένας σπουδαίος απόφοιτος της τραγουδοποιϊας του Μπρους Σπρίνγκστιν. Μας περιγράφει μια ιστορία σε πραγματικό τόπο, σε ένα λιμάνι, με προορισμό την Φολέγανδρο, με πρωταγωνίστρια μια κοπέλα που φεύγει, που αποχωρεί από μια καλοκαιρινή αγάπη, κι εκείνον που μας εκμυστηρεύεται «κι εγώ δεν ήξερα που να σταθώ». Ας απαριθμήσω τα σημεία που κάνουν το «Δειλά», σπουδαίο αυγουστιάτικο άσμα.

Γεωγραφία: Εν έτει 1997, επιλέγει να αναφέρει τη Φολέγανδρο ως τον προορισμό τον οποίο επιλέγει η ηρωίδα του τραγουδιού για να φύγει. Δεν είναι η Πάρος ή η Νάξος, ή η Μύκονος, αλλά ένα νησί που στα αυτιά του μέσου ακροατή ακούγεται πολύ, πολύ μακρινό. Κι εκείνο το συγκεκριμένο καράβι φεύγει, και παίρνει το κορίτσι μακριά.

Το πλοίο θα σαλπάρει το βραδάκι (χωρίς εσένα): Στη «Κρουαζιέρα» του Βαγγέλη Γερμανού, το αγόρι και το κορίτσι γίνονται στον έρωτα μαστόροι, καθώς το καράβι τους έχει προορισμό Μύκονο και Σαντορίνη. Στο «Δειλά», το καράβι γίνεται ένας «προδότης», που παίρνει το κορίτσι μακριά από το αγόρι.

Το καλοκαίρι αιμορραγεί: Εδώ δεν έχουμε μόνο έναν ερωτευμένο που απορεί «μα γιατί το τραγούδι να ‘ναι λυπητερό;», ή να γκρινιάζει πως «μ’ αυτό το βράδυ τα τσιγάρα δε θα φτάσουνε θα ‘ρθεις να κλέψεις ότι έμεινε, το νιώθω» (Ζιγκ Ζαγκ, Αγάπη του Καλοκαιριού). Δεν είναι τόσο εύκολα τα πράγματα για τον Κώστα Λειβαδά, που στην όψη του φεγγαριού βλέπει «αίμα του καλοκαιριού».

Η στεριά απομακρύνεται: «κι όπως έψαχνες το νήμα. μες τα τόσα μυστικά δεν έβλεπες στεριά» μας λέει ο στίχος. Είναι ξεκάθαρο πως το δρομολόγιο του καραβιού μετατρέπεται σε εφιάλτη.

Η αναφορά του Αυγούστου: Ο Λειβαδάς δεν χρησιμοποιεί τον Αύγουστο ως κεντρικό σημείο αναφοράς του τραγουδιού, όπως πχ ο Δημήτρης Μητροπάνος στο επίσης σπουδαίο «Τον Αύγουστο που μου χρωστάς». Τον υπό-σημειώνει με έναν τρόπο που βοηθάει να αντιληφθούμε τη συναισθηματική βαρύτητα της ιστορίας. Είναι «το τελευταίο του Αυγούστου καράβι» αυτό που παίρνει την κοπέλα του μακριά, αυτό που για πρώτη φορά δεν προλαβαίνει να μπει μέσα. Πρόκειται για τραγωδία, κανείς δεν αστειεύεται εδώ.

Και λίγα λόγια για το βίντεοκλιπ
Σε ρυθμό πολυβόλου ακολουθούν σχόλια και print screen από το βιντεοκλίπ του «Δειλά», σε σκηνοθεσία Άρη Μπαφαλούκου. Πάμε!

Το χιούμορ:

Η μοναδική ανάλαφρη στιγμή του κλιπ είναι αυτή που το κορίτσι που δεν μπορεί να διαλέξει φόρεμα και ρωτάει τον Λειβαδά, που κουνάει το δάκτυλο του αμήχανα ανάμεσα στις δύο κρεμάστρες. Στο πλάνο φαίνεται μικρότερος από το κορίτσι και εμφανίζεται μόνο το καθρέφτισμα του, σε μια πιθανή αλληγορία για τον ψυχικό του κόσμο. Τελικά, δεν ήταν και τόσο ανάλαφρη η στιγμή.

H αμηχανία του Λειβαδά

Είναι 24 ετών, δεν έχει καμία όρεξη να παίξει σε βιντεοκλίπ, παίζει όμως, μόνιμα συνοφρυωμένος, με τις φλέβες πάνω από τα μάτια του να τρεμοπαίζουν αγχωμένα. Δηλαδή, είναι σαν κάθε 24χρονο, που τον έβαλαν μπροστά σε μια κάμερα και του είπαν «παίξε».

όσο αμήχανος που ακόμα και μπροστά στο πιάνο, εκεί όπου θεωρητικά θα ένιωθε πιο άνετα, κρύβει το πρόσωπο του.

Έχει και μια δόση από Stranger Things

Στα πλάνα που παίζει με λυμένα τα μαλλιά, ο Λειβαδάς θυμίζει αντικοινωνικό χαρακτήρα από τηλεοπτική σειρά θεματολογίας “Stranger Things”, από εκείνους που καμία παρέα δεν τους επιλέγει, όμως τα όμορφα κορίτσια τους παρατηρούν με έντονη περιέργεια, και όλως τυχαίως, η πλοκή τους φέρνει να «τρακάρουν» σε κάποιο διάδρομο του σχολείου.

Επίλογος
Το «Δειλά» είναι ένα ρομαντικό τραγούδι με πινελιές που θυμίζουν Σπρίνγκστιν, με μελοδραματικές εξάρσεις, με καράβια που φεύγουν μακριά, που εξαφανίζονται από τον ορίζοντα, μαζί με μια καλοκαιρινή αγάπη, με ένα φεγγάρι που μοιάζει με αίμα, με έναν ερμηνευτή ακραία αμήχανο, όπως όλοι μας μπροστά σε έναν έρωτα. Δεν ξέρω αν το «Δειλά» είναι κάποιο αριστούργημα, και δεν θέλω να το συμπεριλάβω σε λίστες με τραγούδια της δεκαετίας του `90, ή κάτι παρόμοιο. Είναι ένας μικρός, αμήχανος και θλιμμένος εξωγήινος το «Δειλά», όπως κάθε έφηβος που ερωτεύεται μες το κατακαλόκαιρο.