Ο καθηγητής που παρατήρησε στα αρχαιοελληνικά αγάλματα κάτι που δεν είχε δει κανείς εδώ και 2.500 χρόνια!

Τα αρχαιοελληνικά αγάλματα της κλασικής εποχής θεωρούνται ορόσημο για την τέχνη και την εξέλιξή της. Η αρμονία που έβγαζαν, η αίσθηση της υπεροχής, η νεότητα – όλες αυτές οι άρτιες εικόνες ταξιδεύουν για χιλιετίες και συνεχίζουν να μας γοητεύουν. Καθηγητές, αναλυτές, ιστορικοί, μελετητές τα παρατηρούσαν για αιώνες, αλλά ουδείς δεν πρόσεξε μια λεπτομέρεια.

Κάτι που έκανε ο δρ Κρίστοφερ ΜακΜάνους, ο οποίος στάθηκε σ’ ένα πράγμα που δεν είχε παρατηρήσει κανείς. Τα ελληνικά γλυπτά αλλά και τα ρωμαϊκά που ακολούθησαν – που βασίζονταν στα ελληνικά φυσικά, έδειχναν το ιδεώδες ανδρικό σώμα σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια, με τα περισσότερα από αυτά, για να μην πούμε όλα, να ήταν γυμνά.

Ο Κρίστοφερ ΜακΜάνους, λοιπόν, παρατήρησε την ασυμμετρία των όρχεων των αγαλμάτων της κλασικής αρχαιότητας, όπως συμβαίνει και στην πραγματική ανδρική ανατομία. Οι άντρες έχουν τον έναν όρχι πιο κάτω από τον άλλο μέσα στο όσχεο, ενώ οι δύο όρχεις διαφέρουν σε μέγεθος. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μάλιστα, ο όρχις που βρίσκεται ψηλότερα είναι ο δεξιός – ο οποίος είναι και ο μεγαλύτερος από τους δύο.

Τι είδε ο ΜακΜάνους;

Στα αρχαιοελληνικά αγάλματα, ενώ ο δεξιός όρχις παραμένει πράγματι ψηλότερα από τον αριστερό, αυτός που είναι μεγαλύτερος, όμως, είναι ο αριστερός! Υπήρχε περίπτωση να έκαναν ένα τέτοιο λάθος οι τελειομανείς έλληνες γλύπτες; Καλλιτέχνες που απέδωσαν με κάθε αρμονία και τελειότητα τη μορφή του σώματος, υπέπεσαν σε ένα τέτοιο ατόπημα;

Ο καθηγητής, στο University College London, ΜακΜάνους, μελέτησε 187 αρχαιοελληνικά αγάλματα και ρωμαϊκά αντίγραφά τους. Ποια είναι η απάντηση που δόθηκε; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά, αλλά οι επικρατέστερες θεωρίες είναι δύο. Η πρώτη έχει να κάνει με συμβολικούς λόγους.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο ένας όρχις απέδιδε αρσενικούς απογόνους και ο άλλος θηλυκούς, με την άποψη ότι ο αρσενικός σπόρος παράγεται από τον δεξιό όρχι, να κυριαρχεί – ενώ ο θηλυκός από τον αριστερό. Οι γλύπτες τοποθετούσαν λοιπόν ψηλότερα τον δεξιό όρχι που απέδιδε αρσενικά, καθώς η ψηλότερη θέση ήταν πάντα η καλύτερη και πιο προνομιούχα. Αν όμως ο δεξιός ήταν ψηλότερα, ο αριστερός θα έπρεπε να είναι πιο κάτω. Και για να είναι πιο κάτω, η λογική έλεγε πως τον τραβούσε το βάρος του. Συνεπώς θεωρούσαν πως ήταν μεγαλύτερος. Αυτή είναι μια λάθος άποψη από ιατρικής πλευράς αλλά είχε βάση από πλευράς λογικής.

Η δεύτερη άποψη έχει να κάνει με την φυσιολογία. Αφού ο δεξιός όρχις είναι ψηλότερα στο όσχεο, η λογική υπόθεση είναι πως είναι ελαφρύτερος (συνεπώς και μικρότερος) από τον αριστερό, καθώς το μεγαλύτερο βάρος του αριστερού είναι αυτό που τον τραβάει προς τα κάτω. Έτσι θεωρεί μερίδα αναλυτών δίνοντας μια εξήγηση για το πώς σκέφτηκαν οι αρχαίοι.

Μην ξεχνάμε όμως και οι δύο απόψεις που αναφέρθηκαν είναι εικασίες και τίποτα παραπάνω.