Είδαμε: Ιππόλυτος, του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου στο Ηρώδειο

Χώρος: Ηρώδειο
Συντάκτης: Βαρβάρα Γερανάκη & Διονύσης Χριστόπουλος
Φωτογράφιση: Evita Skourleti
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου
Παίζουν: Στεφανία Γουλιώτη, Χριστίνα Μαξούρη, Δημήτρης Παπανικολάου, Έλενα Τοπαλίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Ορέστης Χαλκιάς

Μετά τις παραστάσεις στην Επίδαυρο και την περιοδεία στην Ιαπωνία, ο «Ιππόλυτος» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία της Καλλιτεχνικής διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου Κατερίνας Ευαγγελάτου έκανε μια τελευταία υπόκλιση στο Ηρώδειο, επιβεβαιώνοντας τη φήμη ότι πρόκειται για μια από τις πιο προσεγμένες παρουσιάσεις Αρχαίας τραγωδίας τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.

Η θεά Αφροδίτη, προσβεβλημένη από την περιφρόνηση του Ιππόλυτου και την αφοσίωσή του στη θεά Άρτεμη, ξεκινά ένα γαϊτανάκι εκδίκησης. Εμποτίζει τη Φαίδρα, σύζυγο του Θησέα και μητριά του Ιππόλυτου, με παράφορο έρωτα για τον νεαρό. Η πάλη ανάμεσα στο πάθος και τη ντροπή οδηγεί σε ψέματα, παρεξηγήσεις, κατάρες και τραγικές εξελίξεις. Ο Ευριπίδης «φωτίζει» τη δύναμη και τη σκληρότητα του έρωτα και την τραγική αδυναμία του ανθρώπου μπροστά στις θεϊκές επιθυμίες.

Αυτή τη σύγκρουση έρωτα και ηθικής φώτισε και η παράσταση της Κατερίνας Ευαγγελάτου που παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο και κατάφερε να ανανεώσει την επαφή μας με την αρχαία τραγωδία χωρίς να προδώσει τη βαθιά ποιητική της ρίζα. Το πιο δυνατό στοιχείο της παράστασης ήταν η ίδια η σκηνοθεσία. Κάθε εικόνα πάνω στη σκηνή είχε ύφος, άποψη, στυλ, κομψότητα και λειτουργούσε ως αισθητικό και δραματουργικό σχόλιο.

Η εύγλωττη μετάφραση του Κώστα Τοπούζη, που διασκευάστηκε από την Κατερίνα Ευαγγελάτου έδωσε μια νέα πνοή στο λόγο του έργου. Η γλώσσα ήταν προσβάσιμη, χωρίς να χάνει τον ποιητικό της χαρακτήρα και έδινε διαρκώς την εντύπωση ότι ισορροπεί ανάμεσα στους δύο κόσμους, τον Αρχαίο και τον σημερινό. Αδιόρατα και διακριτικά η παράσταση προκαλούσε τον θεατή να ταυτιστεί με τα συναισθήματα των ηρώων, δίχως να νιώθει ότι παρακολουθεί ένα απολιθωμένο κείμενο του παρελθόντος.

Στο καλαίσθητο και λειτουργικό σκηνικό της Εύας Μανιδάκη, μια ύπαιθρος με έντονο το στοιχείο του νερού, όλα λειτουργούσαν συμβολικά και πρακτικά. Το νερό ανέδειξε τη θεματική της κάθαρσης, ενώ κάθε σημείο του χώρου αξιοποιήθηκε σκηνικά και ερμηνευτικά.

Ένα μεγάλο, κεκλιμένο παραλληλόγραμμο στο κέντρο της σκηνής χρησιμοποιήθηκε ως οθόνη για την προβολή της ζωντανής βιντεοσκόπησης από την ίδια τη Θεά Αφροδίτη, που βρισκόταν παρούσα στη σκηνή από την αρχή ως το τέλος, σε μια ευρηματική σκηνοθετική επιλογή που σχολίαζε τη θέση της θεϊκής παρέμβασης στην ανθρώπινη τραγωδία και «φώτιζε» με τα πλάνα της κάθε συναισθηματική έκφραση των ηρώων.

Η Έλενα Τοπαλίδου ως Αφροδίτη & Άρτεμις ήταν καθηλωτική. Με μοναδική κινησιολογική αίσθηση και φωνητική ακρίβεια, παρέδωσε μια ερμηνεία υψηλής αισθητικής. Η συνεχής παρουσία της επί σκηνής, η χρήση της κάμερας και η δραματουργική αξιοποίηση της εικόνας έδωσαν νέα διάσταση στη θεά του έρωτα και της καταστροφής. Το βίντεο του Παντελή Μάκκα ήταν ενταγμένο οργανικά, χωρίς να αποσπά την προσοχή.

Η Στεφανία Γουλιώτη ως Φαίδρα απέδωσε με ένταση και λεπτότητα την καταβύθιση της ηρωίδας στον απαγορευμένο πόθο και την καταστροφή. Η σκηνή της εξομολόγησης στην Τροφό, που υποδύθηκε με βάθος η Χριστίνα Μαξούρη, ήταν από τις πιο δυνατές στιγμές της παράστασης. H Χριστίνα Μαξούρη με την καθαρή της απεύθυνση, το συναίσθημά, την άρθρωση της κατάφερε να είναι μια ιδανική τροφός που εξέπεμπε φροντίδα και νοιάξιμο, κάθε στιγμή του ρόλου.

Ο Ορέστης Χαλκιάς, στον ρόλο του Ιππόλυτου βασίστηκε περισσότερο στη σωματικότητα των λόγων του και απέδωσε μια πιο κινησιολογική εκδοχή του ήρωα, αφήνοντας την εκφορά του λόγου σε δεύτερο επίπεδο. Ο Γιάννης Τσορτέκης, απέδειξε για άλλη μια φορά ότι διαθέτει σκηνικό βάρος και στιβαρότητα αμά τη εμφανίση του.

Συγκινητική ήταν η σκηνή της επιστροφής του Ιππόλυτου, βαριά τραυματισμένου, με τον Εξάγγελο (Δημήτρη Παπανικολάου) να αφηγείται πώς συνέβη το μοιραίο ατύχημα. Ο Παπανικολάου απέδωσε τον ρόλο με ευστοχία και λιτότητα, χωρίς υπερβολές, παραμένοντας παραστατικός και βαθιά ανθρώπινος. Μέσα από τη μαρτυρία του, η παράσταση κορυφώθηκε συναισθηματικά, με την έντονη παρουσία της αλήθειας να διαπερνά τη σκηνή. Η δήλωσή του ότι ο Ιππόλυτος που γνώριζε και αγαπούσε ποτέ δεν θα προέβαινε σε μια τέτοια πράξη λειτουργούσε όχι μόνο ως υπεράσπιση του ήρωα, αλλά και ως ηθικό αντίβαρο στην τραγική παρανόηση που είχε ήδη συντελεστεί.

Η χορογραφία του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου ήταν εξαιρετικά μελετημένη και ένα από τα βασικά συστατικά της επιτυχίας της παράστασης. Η φυσική κίνηση των σωμάτων, η σωματοποίηση του εσωτερικού δράματος και η συνεχής δράση επί σκηνής έδωσαν βάθος και ζωή σε κάθε στιγμή. Η είσοδος του Ιππόλυτου με τον αντρικό χορό ήταν μια καταπληκτική σκηνικά στιγμή. Εξαιρετική ιδέα ότι η κινησιολογία του χορού των κυνηγών φίλων του Ιππολύτου συνεχιζόταν και εκτός σκηνής με τέτοιο τρόπο που έδινε την αίσθηση ότι πράγματι υπήρχε μια πόλη πίσω από τα παρασκήνια.

Η μουσική του Αλέξανδρου Δράκου – Κτιστάκη, βασίστηκε περισσότερο σε ηχοτοπία και λιγότερο σε μελωδία. Υπήρξε απόλυτα σύγχρονη, ταιριαστή με την συνολική προσέγγιση υπογράμμιζε το συναίσθημα κάθε δράσης. Ο φωτισμός της Ελίζας Αλεξανδροπούλου παρέμεινε χαμηλός, υπαινικτικός, προσθέτοντας στην υποβλητικότητα της παράστασης.

Στον υπέροχο άχρονο και διαχρονικό σκηνικό χώρο τα κοστούμια της Εύας Γουλάκου διαπνέονταν από ένα πνεύμα πολυφωνίας και πολυχρονίας που μπέρδευε. Στην προσπάθεια της Εύας Γουλάκου να υπογραμμίζει τον εσωτερικό κόσμο των ηρώων (Για παράδειγμα ο Ιππόλυτος φορούσε ένα κοστούμι κατώτερο του αξιώματός του ή η Φαίδρα είχε την όψη μια «μοιραίας» παρουσίας) χάθηκε κάπως η ομοιομορφία και η «συνομιλία» των κοστουμιών μεταξύ τους. Ωστόσο δεν ήταν κάτι που δημιούργησε πρόβλημα στην παράσταση.

Η παράσταση διήρκεσε περίπου μιάμιση ώρα, χωρίς περιττές επιμηκύνσεις, με ρυθμό που διατηρούσε αμείωτο το ενδιαφέρον. Ήταν ένα θέαμα απόλυτα εναρμονισμένο με τον χώρο του Ηρωδείου, βαθιά ποιητικό και ταυτόχρονα μοντέρνο.

Η Κατερίνα Ευαγγελάτου παρέδωσε μια παράσταση που τιμά το αρχαίο δράμα και τολμά να του δώσει νέα γλώσσα χωρίς να το παραμορφώνει. Ένας «Ιππόλυτος» που κοιτά κατάματα το παρελθόν, με βλέμμα στραμμένο στο σήμερα.

πηγή:musicity.gr