Από τον Kafka και τον Van Gogh μέχρι τον συγγραφέα του εμβληματικού Το κορίτσι με το Τατουάζ.

Πολλοί έχουν ως όνειρο να κατακτήσουν την απόλυτη δημοσιότητα, να ζήσουν μια ζωή ως διάσημοι -όσο ρηχό και αν είναι αυτό από μόνο του-, λίγοι όμως το καταφέρνουν και αυτό, είτε μετά από σκληρή δουλειά είτε από καθαρή τύχη. Συνήθως το πρώτο, αλλά ας μην υποτιμούμε και τη δεύτερη περίπτωση. Τι γίνεται όμως με αυτούς που γίνονται διάσημοι αλλά δεν είναι ακόμα «εδώ γύρω» για να την απολαύσουν;

Τι γίνεται με τους καλλιτέχνες που το έργο τους αναγνωρίζεται μετά θάνατον; Για τους ίδιους μάλλον όχι και πολλά από εκεί που είναι, αλλά για όλους τους υπόλοιπους μένει μία ωραία ιστορία και ένα σπουδαίο έργο για να ανατρέχουν όποτε νιώθουν την ανάγκη. Και αν είσαι και συγγενής, σου μένει και μία μεγάλη ευκαιρία για να βγάλεις εσύ τα χρήματα που δεν έβγαλαν εκείνοι όσο ζούσαν.

Ακολουθούν πέντε τέτοιες περιπτώσεις ανθρώπων που έγιναν διάσημοι μετά τον θάνατό τους:

Vincent Van Gogh

Ο Vincent Van Gogh είναι σήμερα ίσως ο πιο διεθνώς αναγνωρισμένος μετα-ιμπρεσιονιστής. Σκέψου μόνο ότι το 1990, ο πίνακάς του με τίτλο Portrait of Dr. Gachet πωλήθηκε σε δημοπρασία για 82,5 εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της ταραγμένης του ζωής, παρέμεινε εντελώς άγνωστος.

Ως ένας νεαρός που δεν μπορούσε να αποφασίσει τι να σπουδάσει και με τι να ασχοληθεί, ο Van Gogh περιπλανήθηκε στην Ευρώπη κάνοντας διάφορες δουλειές. Πάντα σκίτσαρε, πάντα ζωγράφιζε, αλλά ό, τι έκανε το έκανε χωρίς να πάρει ιδιαίτερα μαθήματα. Ήταν κυρίως αυτοδίδακτος. Δημιουργούσε έργα βασισμένα στη φύση, χρησιμοποιώντας έντονα χρώματα και υφή, ενώ χαρακτηριστικό της δύσκολης ζωής του ήταν το γεγονός ότι ένα από τα πιο διάσημα έργα του, την Έναστρη Νύχτα, την εμπνεύστηκε το διάστημα που πέρασε σε ψυχιατρείο.

Τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του τα πέρασε στη Νότια Γαλλία, όπου άρχισε να αποκτά όλο και μεγαλύτερο σεβασμό στους κύκλους της τέχνης, αλλά παρ’ όλα αυτά, όσο ζούσε, κατάφερε να πουλήσει επίσημα μόνο έναν πίνακα! Σκέψου ότι συχνά αντάλλαζε τους πίνακες του για ένα πιάτο φαγητό και λίγες μπογιές.

Μετά από χρόνια ακραίας φτώχειας και κακής ψυχικής υγείας, ο σπουδαίος ζωγράφος έδωσε τέλος στη ζωή του με ένα περίστροφο, το 1890. Η γυναίκα του αδελφού του, η οποία και κληρονόμησε το έργο του, ήταν εκείνη που άρχισε να εκθέτει μερικούς από τους 2.000 πίνακες που είχε αφήσει πίσω του. Και τότε άρχισε να γίνεται όλο και πιο γνωστός, επιδραστικός και πλέον να θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα.

Stieg Larsson

Ο Stieg Larsson ήταν ένας Σουηδός δημοσιογράφος, «εξειδικευμένος» στο να τα βάζει με τα κόμματα της δεξιάς. Ο τρόπος ζωής του ήταν αρκετά αγχώδης, και ο Larsson, ένας φανατικός καπνιστής, που γινόταν συχνά στόχος και ο ίδιος των πολιτικών του αντιπάλων, έβλεπε την υγεία του συνεχώς να χειροτερεύει.

Το 2002, στον ελεύθερο του χρόνο άρχισε να γράφει μυθιστορήματα, και δημιούργησε μία σειρά βιβλίων με τίτλο The Millennium Trilogy, η οποία αποτελούταν από Το κορίτσι με το τατουάζ, Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά και Το κορίτσι στη φωλιά της σφήκας.

Το 2004 τα βιβλία του έγιναν δεκτά από έναν Σουηδό εκδότη, με την πιθανότητα να υπογραφεί μία συμφωνία για την κινηματογραφική μεταφορά των ταινιών να πέφτει κι αυτή στο τραπέζι. Δυστυχώς, όμως, κάποιες ημέρες αργότερα, ένα χαλασμένο ασανσέρ ανάγκασε τον συγγραφέα να ανέβει επτά ορόφους με τα πόδια μέχρι το γραφείο του, γεγονός που τελικά θα τον έκανε να καταρρεύσει και να πεθάνει από καρδιακή προσβολή.

Τα σκοτεινά θρίλερ του Larson, με πρωταγωνιστές έναν δημοσιογράφο και μία χάκερ, έχουν πουλήσει μέχρι τώρα σχεδόν 80 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και έχουν μεταφερθεί και με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο. Ωστόσο, όσο ο ίδιος ζούσε, δεν πρόλαβε να δει ούτε ένα αντίτυπο να πωλείται ούτε μια φορά το όνομά του να συνοδεύεται από τον τίτλο «διάσημος συγγραφέας».

Nick Drake

Ο Nick Drake, ο τεράστιος Βρετανός τραγουδοποιός, πέρασε σχεδόν όλη τη σύντομη ζωή του, στην αφάνεια. Κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ ως φοιτητής ακόμη, το 1969 και μέχρι τον θάνατό του, θα κυκλοφορούσε ακόμη δύο αριστουργηματικά άλμπουμ, τα οποία όμως θα χρειάζονταν χρόνια για να αναγνωριστούν.

Ντροπαλός, αμήχανος, πάλεψε με την κατάθλιψη σε όλη του τη σύντομη ζωή, επιλέγοντας να εμφανίζεται σπάνια στη σκηνή και τελικά, σε ηλικία 26 ετών, θα αυτοκτονούσε στην παιδική του κρεβατοκάμαρα, στο σπίτι των γονιών του. Με τα χρόνια το ενδιαφέρον για τον πρόωρα χαμένο μουσικό θα αυξανόταν διαρκώς αλλά θα παρέμενε κυρίως στο στενό πλαίσιο των φανατικών μουσικόφιλων.

Το 1999 όμως, το κομμάτι του με τίτλο Pink Moon θα χρησιμοποιούταν σε μια διαφήμιση της Volkswagen και μέσα σε λίγες εβδομάδες θα έμπαινε στο Billboard Hot 100. Μια νέα γενιά fans θα ανακάλυπτε τη μουσική του και θα άρχισε να ψάχνει μετά μανίας τα τρία άλμπουμ που πρόλαβε να βγάλει εν ζωή.

Η δισκογραφική εταιρεία που είχε σταματήσει να κυκλοφορεί τη μουσική του μετά το θάνατο του, άρχισε να την ξανακυκλοφορεί, και πολύ γρήγορα οι νέες πωλήσεις ξεπέρασαν αυτές που είχε κάνει ο Drake όσο ζούσε. Και η αλήθεια είναι ότι αυτό ήταν πάρα πολύ εύκολο να συμβεί, καθώς αυτός ο τεράστιος μουσικός είχε πουλήσει μόλις 4.000 άλμπουμ μέχρι τον θάνατό του, το 1974.

Franz Kafka

Ο Franz Kafka γεννήθηκε στην Πράγα το 1883 και μέχρι το 1907 εργαζόταν, τη μέρα ως ασφαλιστής, τη νύχτα ως συγγραφέας. Μερικά από τα δοκίμια του δημοσιεύτηκαν όσο ζούσε, αλλά ήταν τέτοιο το άγχος που κυβερνούσε τη ζωή του, που κάποια στιγμή αποφάσισε να κάψει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του. Και προφανώς όσο ζούσε, ήταν παντελώς άγνωστος.

Το 1917, διαγνώστηκε με φυματίωση, πράγμα που δεν τον εμπόδισε από το να γράφει μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Συνέχισε να γράφει διηγήματα από το κρεβάτι του νοσοκομείου και λίγο πριν από τον θάνατό του, ζήτησε από έναν φίλο του, τον Max Brod, να καταστρέψει όλα τα έργα του. Ο Brod όμως προτίμησε να μοιραστεί τα βιβλία του με τον υπόλοιπο κόσμο και πλέον οι ιστορίες του Kafka, από τη Δίκη μέχρι τη Μεταμόρφωση, θεωρούνται κάτι παραπάνω από κλασικά.

Είναι τόσο κλασικά που η λέξη «καφκική», η οποία σημαίνει μια εφιαλτική και ακατανόητη κατάσταση από την οποία δεν μπορεί κάποιος να ξεφύγει, αποτελεί πλέον λήμμα στο λεξικό. Και αυτό συνέβη ως αποτέλεσμα των ιστοριών που ο ίδιος ο Κάφκα δεν ήθελε να διαβάσει ποτέ κανείς, πέρα από τον εαυτό του.

Adrienne Shelly

Μπορεί το Waitress να είναι ένα από τα πιο διάσημα και «ανεβαστικά» μιούζικαλ του Broadway, αλλά στην πραγματικότητα το κοινό αγνοεί την τραγωδία που κρύβεται από πίσω του.

Η ηθοποιός Adrienne Shelly, η οποία έγραψε, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στην αρχική ταινία του 2007 για την Jenna, μια έγκυο σερβιτόρα στο Joe’s Pie Diner, δεν πρόλαβε να δει την επιτυχία της. Λίγους μήνες πριν την κυκλοφορία της ταινίας βρέθηκε νεκρή στο γραφείο της στη Νέα Υόρκη, κρεμασμένη από έναν σωλήνα του ντους. Ο οικοδόμος Diego Pillco αργότερα θα ομολογούσε ότι σκότωσε την ηθοποιό και ότι το έκανε να φανεί ως αυτοκτονία, μετά από έναν άγριο καυγά που είχαν οι δυο τους. Αιτία του καυγά; Οι θόρυβοι που προκαλούνταν από τις οικοδομικές εργασίες δίπλα στο γραφείο της.

Αν η Shelly ζούσε λίγες μέρες παραπάνω, θα είχε προλάβει να μάθει ότι το Waitress είχε επιλεγεί για να ανοίξει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance του 2007. Η επιτυχία του φιλμ όμως δεν θα τελείωνε εκεί. Παρά το μικρό του budget, θα γινόταν καλτ και θα συγκέντρωνε σχεδόν 23 εκατομμύρια δολάρια.

Το 2013, η ταινία διασκευάστηκε σε μιούζικαλ με τραγούδια της Sara Bareilles, ανέβηκε με τεράστια επιτυχία στο Broadway και μέχρι σήμερα συνεχίζει να παίζει σε θέατρα σε όλον τον κόσμο.