Γέννηση: 7 Μαρτίου 1914, Ρέθυμνο
Απεβίωσε: 27 Αυγούστου 2011, Αθήνα

Ο Λυκούργος Καλλέργης του Σταύρου, Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και τέως βουλευτής της Αριστεράς.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στις 7 Μαρτίου του 1914 στην Κρήτη, στο Χουμέρι Μυλοποτάμου. Πατέρας του ήταν ο πρωτοπόρος σοσιαλιστής ηγέτης και οργανωτής της πρώτης εργατικής πρωτομαγιάς στην Ελλάδα, Σταύρος Καλλέργης. Μετοίκισε στην Αθήνα σε ηλικία 10 ετών και μετέπειτα, τελειώνοντας τη μέση εκπαίδευση και τη στρατιωτική του θητεία, ξεκίνησε σπουδές στη δραματική σχολή της Λαϊκής Σκηνής του Καρόλου Κουν.

Στη σκηνή ανεβαίνει για πρώτη φορά το 1934 με τον ίδιο θίασο και πρώτο ρόλο τον Πανάρετο στην Ερωφίλη του Χορτάτση. Ιδρυτικό μέλος και πρωταγωνιστής του Θεάτρου Τέχνης (1942-1950), ο Λυκούργος Καλλέργης μετράει πλέον εξήντα χρόνια υπηρεσίας και προσφοράς στο Ελληνικό Θέατρο, περίοδος κατά την οποία πήρε μέρος σε πάμπολλα έργα, δράματα και κωμωδίες.

Υπήρξε επίσης αναγνωρισμένο πρωταγωνιστικό στέλεχος σε διάφορους θιάσους του ελεύθερου θεάτρου και επί 18 χρόνια πρωταγωνιστής του Εθνικού, του οποίου και διετέλεσε καθηγητής της Δραματικής Σχολής.

Συμμετείχε σε παραγωγές στην Αθήνα, την επαρχία και το εξωτερικό, ερμηνεύοντας εξέχοντες ρόλους σε θεατρικά έργα του ελληνικού και διεθνούς δραματολογίου: Αρχαία τραγωδία, Σαίξπηρ, Ίψεν, Τσέχωφ, Στρίνμπεργκ, Πιραντέλλο, Γκόγκολ, Γκόρκι, Ο’Νηλ, Πρίσλεϋ κ.ά. Στη θεατρική του πορεία συνάντησε και συνεργάστηκε με τη Μαρίκα Κοτοπούλη, την Κατερίνα Ανδρεάδη, τον Αιμίλιο Βεάκη, την Κατίνα Παξινού, την Κυβέλη, τον Αλέξη Μινωτή κ.ά.

Μετά τη μεταπολίτευση ασχολήθηκε με την πολιτική και το 1977 εξελέγη Βουλευτής του ΚΚΕ στην Α΄ Περιφέρεια Αθηνών.

Είναι μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών. Για μια δεκαετία υπήρξε Γενικός Γραμματέας (1956-1957) και για μικρό διάστημα Πρόεδρος. Επίσης υπήρξε Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος – Ακροάματος καθώς και Αντιπρόεδρος του Ταμείου Συντάξεως Ηθοποιών. Στο διεθνή χώρο είχε λάβει μέρος στα Συνέδρια για την Ειρήνη στη Φραγκφούρτη (1976) και τη Σόφια (1977.

Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών, επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών του Πειραιά και επίτιμο μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός.

Είναι ο μόνος Έλληνας ηθοποιός που έχει τιμηθεί με το Βραβείο Πιραντέλλο, ενώ έχει λάβει το Βραβείο Βεάκη καθώς και τιμητικές διακρίσεις από το Δήμο Αθηναίων, πολλούς δήμους της χώρας, πολι τιστικούς συλλόγους και φορείς.Στις 14 Μαΐου 2007 αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Λυκούργος Καλλέργης είχε νυμφευθεί τη θανούσα ηθοποιό Μαρία Φωκά,
με την οποία απέκτησε μία κόρη, τρεις εγγονές και οκτώ δισέγγονα που κατοικούν μόνιμα στην Αγγλία.

Από το 1972 είναι παντρεμένος με την ηθοποιό Τζένη Κολλάρου και έχει ένα γιο, τον Σταύρο, παντρεμένο με τη Δέσποινα Δερμιτζάκη και έναν εγγονό, τον Λυκούργο Σ. Καλλέργη.

Επιλεγμένη Φιλμογραφία

• Ο κόκκινος βράχος (1949)
• Θύελλα στο φάρο (1950) …. καπετάν Μπόχαλης
• Ο Μιμίκος και η Μαίρη (1958)
• Το νησί των γενναίων (1959) …. ταγματάρχης Έρχαρτ
• Ραντεβού στην Κέρκυρα (1960)… Λανίτης
• Ραντεβού στη Βενετία (1960)… πλοίαρχος Μαρκάτος
• Αμαρτωλά νιάτα (1960) …. πατέρας
• Ενώ σφύριζε το τρένο (1961) …. Παπαγιάννης
• Οργή (1962)
• Κατρακύλισμα στο βούρκο (1962) …. Πατεράκης
• Αμαρτίες γονέων (1963) …. Νίκος Βαλέρης
• Λίγο πριν ξημαρώσει (1963)
• Ευχή και κατάρα (1964) …. Πέτρος Βελλίδης
• Θα ζήσω για σένα (1965) …. Αρβανίτης
• Οι καταφρονεμένοι (1965) …. Φαίδων Καραλής
• Ο νικητής (1965)… Βασιλειάδης
• Ήθελε να γίνει βασιλιάς (1967) …. Γερόλυμος
• Ραντεβού με μια άγνωστη (1968)
• Το κορίτσι του λουναπάρκ (1968)… καθηγ. Λαμπρινός
• Η ζωή ενός ανθρώπου (1968) …. Βασίλης Χατζηπέτρος
• Οι ελπίδες που ναυάγησαν(1968)…Δεληγιάννης
• Η ώρα της οργής (1968)… Γεώργιος Παπαμίχας
• Ας με κρίνουν οι ένορκοι (1969) …. Χρήστος
• Στον ίλιγγο της ζωής (1969)… Τίμος Γεωργίου
• Η οδύσσεια ενός ξεριζωμένου (1969)…
• Η Μεσόγειος φλέγεται (1970)… Δελής
• Μια γυναίκα στην αντίσταση (1970)… συνταγματάρχης Κωλέτης
• Sex 13 Μποφώρ[2] (1971) …. Φαροφύλακας
• Μια γυναίκα, μια αγάπη, μια ζωή (1971) …. κύριος Καλφάρας
• Ο άγνωστος εκείνης της νύχτας (1972) …. Καίσαρης
• Ένα κορίτσι που τα θέλει όλα (1972) …. Νέστορας
• Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (1975) …. παπα-Γρηγόρης
• Απόδραση στην Αθήνα (1979)
• Αλέξανδρος και Αϊσέ (2001)

Επιλεγμένη Εργογραφία

• Από τις Εκδόσεις Γκόνη, 4 μεγάλα θεατρικά έργα του Άντον Τσέχωφ και ένα μονόπρακτο, σε έναν τόμο, το 1972.
• Από τις Εκδόσεις Δωδώνη, σε επανέκδοση τα 4 θεατρικά του Τσέχωφ Ο Γλάρος, Θείος Βάνιας, Οι Τρεις Αδελφές, Ο Βυσινόκηπος και 4 μονόπρακτα, Πρόταση Γάμου, Αρκούδα, Ο Γάμος, Το Κύκνειο Άσμα, σε 2 τόμους το 1986.
• Επίσης από τη Δωδώνη εκδόθηκαν σε μετάφραση του Λ.Κ. τα θεατρικά έργα Εμείς και ο χρόνος του Πρίσλεϋ(1972), Τα Παντρολογήματα του Γκόγκολ (1976), Οι Μικροαστοί του Γκόρκυ (1989) και το μονόπρακτο Ροζαλίντα του Μπάρρυ (1998).
• Το 1995 εκδίδεται από τη Δωδώνη η συλλογή θεωριτικο-πολιτιστικών στοχασμών με τίτλο Συγκομιδή Ιδεών Αγαθών.
• Το 2000 κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Α.Α.Λιβάνη το ιστορικοπολιτικού περιεχομένου έργο Σταύρος Καλλέργης – Το Διεθνές Σοσιελεργατικό Κίνημα από τον 19ο αιώνα και ο υπαρκτός σοσιαλισμός. Το 2007 κυκλοφορεί από τις ίδιες εκδόσεις η αυτοβιογραφία του με τίτλο Λυκούργος Καλλέργης: Στο Διάβα του Πολυτάραχου Εικοστού Αιώνα.

Πηγή: www.i-diadromi.gr