Η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Τα τελευταία χρόνια, η έρευνα έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που στοχεύουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Παράλληλα, ορισμένα φάρμακα έχουν αποσυρθεί λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών ή αναποτελεσματικότητας.

Νέες Θεραπείες:

Diaprotectome™: Αναπτύχθηκε από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Monash στην Αυστραλία, υπό την ηγεσία του ομογενούς νευροεπιστήμονα Στήβεν Πετράτου. Το Diaprotectome™ είναι ένα μικρό μόριο που στοχεύει στην αποκατάσταση των βλαβών στο κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω επαναμυελίνωσης. Προκλινικές δοκιμές έδειξαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, με παράλυτα ζώα να ανακτούν την κινητικότητά τους. Κλινικές δοκιμές αναμένεται να ξεκινήσουν στην Ελλάδα το επόμενο έτος.

PIPE-307: Αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο και της εταιρείας Contineum Therapeutics. Το PIPE-307 στοχεύει έναν υποδοχέα (M1R) στον εγκέφαλο, προωθώντας την επαναμυελίνωση. Προκλινικές μελέτες έδειξαν ότι το φάρμακο μπορεί να αναστρέψει τις βλάβες που προκαλεί η ΠΣ, με κλινικές δοκιμές φάσης ΙΙ να βρίσκονται σε εξέλιξη.

Σιπονιμόδη (Siponimod): Εγκρίθηκε για τη θεραπεία της δευτεροπαθούς προϊούσας ΠΣ με ενεργότητα. Η σιπονιμόδη λειτουργεί παγιδεύοντας τα λεμφοκύτταρα στους λεμφαδένες, εμποδίζοντας τη μετανάστευσή τους στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Οζανιμόδη (Ozanimod): Ανοσοτροποποιητική αγωγή που εγκρίθηκε για ενήλικες με υποτροπιάζουσες μορφές ΠΣ. Λειτουργεί παγιδεύοντας τα λεμφοκύτταρα στους λεμφαδένες, παρεμποδίζοντας τη μετανάστευσή τους στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.

Ακυρωμένα Φάρμακα:

Μιτοξανδρόνη (Mitoxantrone): Εγκρίθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 για τη θεραπεία επιθετικών μορφών ΠΣ. Ωστόσο, λόγω σοβαρών παρενεργειών, όπως καρδιοτοξικότητα, η χρήση της περιορίστηκε σημαντικά.

Ναταλιζουμάμπη (Natalizumab): Κυκλοφόρησε το 2006 και ήταν αποτελεσματική στη μείωση των υποτροπών. Παρ’ όλα αυτά, συνδέθηκε με τον κίνδυνο εμφάνισης προϊούσας πολυεστιακής λευκοεγκεφαλοπάθειας (PML), μιας σοβαρής εγκεφαλικής λοίμωξης, γεγονός που οδήγησε σε αυστηρότερους ελέγχους και περιορισμούς στη χρήση της.

Η συνεχής έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπειών προσφέρει ελπίδα για τους ασθενείς με ΠΣ, ενώ η απόσυρση ή ο περιορισμός χρήσης ορισμένων φαρμάκων υπογραμμίζει τη σημασία της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας στη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου.

Πηγές: Euroclinic | Υγεία μου | Το Βήμα | Ναυτεμπορική