Το «Flush. Η βιογραφία ενός σκύλου» είναι ο φόρος τιμής της Βιρτζίνια Γουλφ στον πιο πιστό φίλο του ανθρώπου

Μέσα από μια πολύ έντονη τρυφερότητα η Βιρτζίνια Γουλφ ξετυλίγει τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της για τον σκύλο, αυτό το μοναδικό πλάσμα που γνωρίζει μόνο από αγάπη.

ΗΒιρτζίνια Γουλφ, είχε ήδη από νωρίς προσεγγίσει και είχε φλερτάρει με την έννοια του θανάτου, την απασχολούσαν από νωρίς σκέψεις και συλλογισμοί που δεν την άφηναν ήσυχη να αντιμετωπίσει τη ζωή με όρεξη και διάθεση ικανές να την κρατήσουν σε αυτή. Είχε εξάλλου εκμυστηρευτεί πως από την αρχή η ιδέα του θανάτου είχε εγκιβωτιστεί στο μυαλό της μα ήρθε η ζωή να την πάρει μακριά από την ιδέα αυτή και άλλαξε κατεύθυνση, προσωρινά από ό,τι φάνηκε. Το διάστημα αυτό κράτησε αρκετό χρόνο και την οδήγησε σε γραπτά που σήμερα διαβάζουμε. Στα γραπτά αυτά ο θάνατος είναι πάντα παρών, αναφέρεται συνεχώς θυμίζοντας στον αναγνώστη πως της τριβελίζει τον νου και δεν μπορεί να αποκοπεί από αυτήν την επαφή που έχει από νωρίς με την φυγή. Η Γουλφ είχε μεγάλη ευαισθησία και αγάπη για τα ζώα και στο μυθιστόρημα αυτό αφιερωμένο στον σκύλο Φλας ξεδιπλώνει το κουβάρι της ζωής αυτού του μοναδικού πλάσματος μέσα από μια ποιητικότητα και μια μελαγχολική διάθεση πολύ έντονη για το γεγονός πως οι άνθρωποι δεν φέρονται τις περισσότερες φορές με τον καλύτερο τρόπο στα ζώα που τους συντροφεύουν.

Συνομιλώντας ανοιχτά και με αγάπη για τον πιο πιστό φίλο του ανθρώπου
Η Γουλφ είναι – γιατί μοιάζει σαν να μην έφυγε ποτέ από κοντά μας – μια γυναίκα ιδιαίτερα εύθραυστη και ευάλωτη είχε στη ζωή της στενή επαφή με τον πιο πιστό φίλο του ανθρώπου, τον σκύλο, το δικό της σκύλο, το άλλο της εγώ ενδεχομένως και σε αυτόν αφιερώνει αυτό το υπέροχο σύγγραμμα. Μέσα από ένα κείμενο όπου δεν ξεδιπλώνει μόνο την συγγραφική της δεξιοτεχνία και την αφηγηματική δεινότητα μα και το γεγονός πως από τα χρόνια του Ομήρου μέχρι τον Τζακ Λόντον ο άνθρωπος είχε πάντα δίπλα του τον σκύλο, μια αέναη και διαχρονική φιλία παρουσιάζεται ενώπιόν μας. Ο Μανώλης Βάρσος που έχει επιμεληθεί με φροντίδα και μεράκι την εισαγωγή, την μετάφραση και τα σχόλια αυτής της υπέροχης έκδοσης γράφει στην εισαγωγή του βιβλίου τα παρακάτω πολύ ενδιαφέροντα: «Παίζοντας με τις νύξεις και τους υπαινιγμούς, σ’ αυτήν την – κατά την προσωπική μου γνώμη – πολύ παρεξηγημένη νουβέλα, η Γουλφ καταφέρνει παιχνιδιάρικα, ανάλαφρα, με πολύ χιούμορ και με αρκετή δόση ειρωνείας, να καταδείξει και να λοιδορήσει την απατηλή παγίδα της ανδροκρατικής βικτωριανής κοινωνικής ματαιοδοξίας».

Ξετυλίγει μια σχέση ανάμεσα σε εκείνη και τον Φλας, μια σχέση στοργής και αγάπης, μια σχέση που βασίζεται στην τρυφερότητα ενώ αναπτύσσεται μια σπουδαία σχέση εμπιστοσύνης που δύσκολα μπορεί να ραγίσει, ο γόρδιος δεσμός δύσκολα θα κοπεί. Δένονται με μια συμπαγή φιλία και ο δεσμός τους αυτός είναι ένα συναίσθημα που δύσκολα περιγράφεται με λέξεις, ωστόσο η ίδια κατορθώνει να μας μεταφέρει αυτό το βλέμμα, το άγγιγμα, τους μορφασμούς και την συνολική επαφή και επικοινωνία που οικοδομείται μεταξύ των. Η περιγραφή της βέβαια όπως και στο σύνολο του κειμένου είναι εξαιρετικά λυρική και ποιητική, είναι συναισθηματικά φορτισμένη, η ίδια είναι μια Σαπφώ σύγχρονη που έρχεται να μας μαγεύσει με την ξεχωριστή της αφηγηματικότητα, αυτό το χάρισμα της γραφής που της δόθηκε μια για πάντα, σαν μια Μούσα του Απόλλωνα. Η Γουλφ μιλά για τα πάθη του Φλας και του φιλοτεχνεί μια μοναδική προσωπογραφία, είναι για την ίδια μια άμυνα και ένα απάγκιο στον σκληρό κόσμο και τον περιγράφει με πολύ τρυφερότητα, ένα πλάσμα που της γεμίζει την πληγωμένη και ταλαιπωρημένη ψυχή της.

Η σύνδεση του Φλας με την Γουλφ μέσω του προσώπου της κυρίας Μπράουνινγκ που είναι το άλλο της μισό είναι χαρακτηριστική του πόσο ένα ζώο, πόσο μάλλον ένας σκύλος σαν τον Φλας μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα και πόσο η φυγή του – κανείς δεν ζει για πάντα σε αυτόν τον κόσμο – μπορεί τελικά να κοστίσει μιας και ουδείς είναι αναντικατάστατος. Ο Φλας έχει τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του χάρες, τις δικές του αδυναμίες, τα δικά του πάθη σαν ένα έμβιο ον. Στο τέλος της αφήγησης η Γουλφ ολοκληρώνει την παρουσία του Φλας σε αυτόν τον κόσμο με έναν αποχαιρετισμό σαν αυτό το τέλος να είναι κάτι φυσιολογικό που όμως την ίδια στιγμή ενδόμυχα πονάει. «Γερνούσε πια, το ίδιο κι ο Φλας. Έγειρε πάνω του για μια στιγμή. Το πρόσωπό της με το πλατύ στόμα, τα μεγάλα μάτια και τις πλούσιες μπούκλες ακόμα έμοιαζε, παράδοξα με το δικό του. Δύο πλάσματα ξεχωριστά, κι όμως πλασμένα από το ίδιο καλούπι, ίσως καθένα τους συμπλήρωνε ό,τι υπολάνθανε στο άλλο».

Ο σκύλος Φλας είναι μια ευκαιρία να μιλήσει για όλα αυτά που την απασχόλησαν στη ζωή της, τα δικά της αδιέξοδα, την ψυχολογική της κατάσταση και το πήγαινε έλα των άστατων διαθέσεών της. Αδιαμφισβήτητα πασχίζει να βρει τις διεξόδους της και να ορθοποδήσει ψυχολογικά και για αυτό προσανατολίζεται σε μια σειρά δραστηριοτήτων όπως για παράδειγμα δείχνει και ενδιαφέρον για τις τέχνες μέσα στο πλαίσιο και των πολλών αυτών δραστηριοτήτων της. Μέσα της επεξεργάζεται την ιδέα του τέλους και διαπραγματεύεται με τον χρόνο ώστε να ωριμάσει η σκέψη αυτή για να την πραγματοποιήσει. Η επιλογή του σκύλου δεν είναι τυχαία, είναι η προσωποποίηση της αθωότητας και της φύσης και η ταύτιση της με ένα πλάσμα έρμαιο της ίδιας της μητέρας γης που αποφασίζει για τα πάντα και προφανώς και για τους ανθρώπους αφού όλοι ανήκουμε σε αυτήν φτιαγμένοι όπως είμαστε από λάσπη και νερό. Αυτή η ιστορία του Φλας είναι εμποτισμένη με αστείρευτο συναίσθημα, είναι μια ιστορία αρχέγονη μιας και ο Οδυσσέας και ο Άργος του είχαν τέτοια σχέση τόσο κοντινή που πέθανε στα πόδια του μόλις είδε μετά από τόσα χρόνια τον κύριό του. Αυτή η καρτερικότητα, αυτή η άδολη και ανιδιοτελής αγάπη αποτυπώνονται και σε αυτήν την εξαίσια νουβέλα που δείχνει πόσο ανάγκη έχουμε τα ζώα για να ζούμε καλύτερα και να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Flush. Η βιογραφία ενός σκύλου»
«Η κυρία Μπράουνινγκ συνέχιζε να διαβάζει. Ύστερα κοίταξε πάλι τον Φλας. Μα εκείνος δεν την κοίταξε. Μια τρομακτική αλλαγή τον είχε σημαδέψει. «Φλας!» φώναξε εκείνη. Μα έμεινε σιωπηλός. Κάποτε ήταν ζωντανός · τώρα νεκρός. Αυτό ήταν όλο. Το τραπέζι στην τραπεζαρία, περιέργως, στεκόταν εντελώς ακίνητο»

πηγή: Culturenow.gr