Θεατρικό έργο του Χρήστου Λιακόπουλου

Πρωταγωνιστής, σκηνοθέτης : Χρήστος Λιακόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη, φωτογραφία : Τζένη Κουκίδου, αρθρογράφος, κριτικός.
Θέατρο ΑΛΚΜΗΝΗ, κάθε Κυριακή στις 18:30

Στο κατάμεστο θέατρο “Αλκμήνη ” στα σύνορα των περιοχών Πετραλώνων, Κεραμεικού είχα την χαρά και την τιμή να παρακολουθήσω το θεατρικό δρώμενο του αξιόλογου θεατρικού συγγραφέα, ηθοποιού, ο οποίος και το σκηνοθέτησε, του Κου Χρήστου Λιακόπουλου, “Προμηθέας, Εσταυρωμένος “.
Ο μικρός, ζεστός, vintage ατμοσφαιρικός χώρος στον προθάλαμο του θεάτρου υποδέχεται τον θεατή και τον προκαταβάλλει θετικά, τον μεταφέρει άμεσα σε μιαν άλλη εποχή, πιο glamour, όπου το θέατρο, η ζωγραφική, το βιβλίο και κάθε μορφή τέχνης δεσπόζουν εξαλείφοντας το γκρίζο μιας ανελέητης καθημερινότητας, σχεδόν, ας μου επιτραπεί ο χαρακτηρισμός (έτσι κι αλλιώς θα τον έγραφα πάλι ), μιας καθημερινότητας ανθρωποφαγικής.

Εδώ επισέρχεται η Τέχνη του θεάτρου, η οποία από την αρχαιότητα ακόμη θεωρούνταν η πιο σημαντική, διότι ο θεατής μετά το πέρας της παράστασης βίωνε την Κάθαρση (βλ.τραγωδίες ), αναπτερώνονταν το ηθικό (βλ. κωμωδίες ) καλλιεργούνταν εν τέλει το πνεύμα και η ψυχή.
Το μαύρο χρώμα πάνω στους πέτρινους τοίχους του μικρού θεάτρου, ο βωμός από γρανίτη να υποθέσω, και το χάλκινο δισκοπότηρο (βλ.Άγιο δισκοπότηρο ) πάνω στη σκηνή, δύο μικροί προβολείς που μεταλλάσσουν το χρώμα του φωτισμού από μπλέ γαλάζιο, σε κίτρινο πάνω του, αρχικά τραβούν την προσοχή του θεατή.

Σκοτεινιάζει. Σβήνουν τελείως τα φώτα.

Πίσω από τις θέσεις μας, από κάποια μυστική πλαϊνή πόρτα ξεπρόβαλε περπατώντας αργά ανάμεσά μας κρατώντας μία αρχαία δάδα ο Προμηθέας ( Χρ. Λιακόπουλος ) κατευθυνόμενος προς την σκηνή. Ευχάριστη η πρώτη έκπληξη. Ένας Τιτάνας ανάμεσα στο ταπεινό είδος του κοινού θνητού. Η κίνηση αυτή ακριβώς αυτό συμβολίζει : την έμπρακτη παρουσία ενός θεογέννητου Τιτάνα πάνω στη γη. Του Τιτάνα που αγάπησε όσο άλλος κανείς το ανθρώπινο γένος. Η φωτιά εδώ δεν συμβολίζει μόνο το μέσο για επιβίωση, που χάρισε ο Προμηθέας στους ανθρώπους παρακούοντας τον Δυνατό Ηγέτη Ουρανού και Γης, Δία αλλά κάτι πιο σημαντικό : την φλόγα της ψυχής, ναι την ίδια την ψυχή.
Αυτόματα λοιπόν ο μύθος παραπλάθεται.

Ο Προμηθέας έχει συνδεθεί και με τον ανυπάκουο, επηρμένο Αρχάγγελο του Θεού, τον Εωσφόρο, κατά την γνώμη της κόρης μου Σοφίας, η οποία επίσης παρακολούθησε το έργο και παρατήρησε την ομοιότητα, όσων αφορούν στην ανταρσία του Προμηθέα έναντι στην εξουσία, στον πανίσχυρο θεό, Δία. Η Σοφία κι εγώ συμφωνούμε στην μεταφορά του μύθου σε θεολογική διάσταση.
Εδώ όμως, ο Προμηθέας εσταυρωμένος, του Χρήστου Λιακόπουλου, παραλληλίζει το μύθο του φιλικού ευεργέτη προς τους θνητούς Τιτάνα με την ιστορία του Ιησού, Μεσσία που ως Τριαδικός Θεός (Πατήρ, Υιός κι Άγιο Πνεύμα ) υπήρχε από πάντα κι έπλασε τον Άνθρωπο από χώμα ενώ φύσηξε μέσα του την ψυχή. Έτσι κι ο Προμηθέας έπλασε από την μάνα του, τη Γαία (Παναγία ) με χώμα τον άνθρωπο, ως παιδί του, τον άντρα και την γυναίκα να τον συντροφεύει γλυκά, αλείφοντάς τους με φωτιά, τους εμφύσησε το φως μέσα τους και πήραν τελικά ζωή. Αγάπησε τα παιδιά του, που τον εγκατέλειψαν αμέσως, εδώ σε αντιπαράθεση με τον Δημιουργό μας που εκδίωξε από τον Παράδεισο τον Αδάμ και την Εύα. Στη συνέχεια της πλοκής αφηγείται την νοσταλγία του για τα παιδιά του, τα βλέπει να δημιουργούν τη δική τους ζωή, να εξελίσσονται, να πληθαίνουν κατά το “αυξάνεσθε και πληθύνεσθε ” κοινό με την παραίνεση του Χριστού.

Όμως η διαφορά έγκειται σε αυτό που προανέφερα. Ο Χριστός ενώ ήρθε στη γη να σώσει το ανθρώπινο γένος από τις αμαρτίες του, να θυσιαστεί, ως αμνός στη θέση του ανθρώπου, δεν επήλθε ποτέ σε σύγκρουση με Τον Μέγαν Πατέρα Του, Τον Θεό. Αντίθετα, ο Προμηθέας επαναστάτησε εναντίον του πατέρα όλων των θεών του δωδεκάθεου, του ισχυρού Δία. Λέγεται ότι οι δώδεκα θεοί υπήρχαν από πάντα, ως μικρότεροι βοηθοί του Μεγάλου Θεού, Του Τριαδικού. Εσταυρωμένοι υπήρχαν και πριν την έλευση του Ιησού Χριστού, πχ. ευρήματα απεικονίζουν εσταυρωμένο με τη μορφή του θεού Διόνυσου. Η μέθοδος της σταύρωσης προϋπήρχε στους Ρωμαίους, πριν τα χριστιανικά έτη, εξηγείται ως εκ τούτου λογικά.

Ο Χρ. Λιακόπουλος συνδυάζει τον μύθο του Προμηθέα με του Σωτήρα Ιησού συγχέοντας λίγο το θέμα της θρησκείας. Τεχνικά επιτυγχάνει να προσθέσει κύρος και να αυξήσει το δέος και την ευσπλαχνία του θεατή για τον παντοδύναμο Τιτάνα που “ξεπέφτει “, υποβάλλεται με αλυσίδες βαριές σε σταύρωση πάνω σε ένα βουνό, με τα όρνεα και τον αετό σταλμένο από τον Δία να του τρώει τα σωθικά, λίγο λίγο μαρτυρικά. Υπομένει τα μαρτύρια καρτερικά πληρώνοντας το χρέος του για την αγάπη του, στο δικό του δημιούργημα , στους ελεύθερους ανθρώπους, ως Ο Χριστός. Για μια στιγμή πριν το Τέλος λυγίζει, όπως κι ο Χριστός. Δεν βγάζει όμως το ίδιο παράπονο, όπως ο Ιησούς γιατί τον εγκατέλειψε Ο Πατέρας Του, αλλά γιατί τον ξέχασαν τα παιδιά του, οι άνθρωποι.

Ονειρεύεται με τη φύση την αντρική ενός κοινού θνητού μια γυναίκα, απαλή, που με τα πλούσια στήθη της θα τον προκαλεί, θα θηλάζει το παιδί του, ενώ με την αγκαλιά της, με την γλύκα της, θα τον συντροφεύει ηδονικά ενώ συνέρχεται ξαφνικά και δηλώνει ρητά την Απόφασή του για Επανάσταση κόντρα στην κάθε τυραννική μορφή Εξουσίας, όπως του Δία που καταλύει το πολυτιμότερο αγαθό, την Ελευθερία. Ο Ιησούς Εσταυρωμένος άμεμπτος ως το “Τετέλεσται “. Ο Προμηθέας πάλι αντιπαλεύει με τη διττή του ταυτότητα, ως άνδρα μα και δυνατού θεού. Γυναίκα του επιλέγει τη φωτιά και υπέρτατο ιδανικό, άξιο να θυσιαστεί κανείς, την Ελευθερία.

Ιησούς ή Προμηθέας Εσταυρωμένος, ακόμα και το Κακό (εδώ ως αετός που τρώει τις σάρκες και τα σωθικά ) λυγίζει από ντροπή με το κεφάλι σκυμμένο να υπακούει ακούσια πια τον αφέντη Δία , ως ο ίδιος ο Διάβολος άφρισε εμπρός το σθένος και το μεγαλείο της θυσίας του Ιησού ως το Τέλος.
Καμία αλυσίδα, μόνο η πνευματική μπορεί να αλυσοδέσει το σθένος, τη θέληση για μια ζωή διανθισμένη με ελευθερία.
Στο όνομά της χύθηκε αίμα, πόλεμοι θρησκευτικοί με απώτερο αντίτιμο το κέρδος, τα βλέπει ο “Δημιουργός του ανθρώπινου γένους ” κατά το έργο του Χρ. Λιακόπουλου και θλίβεται.
Μονολογεί, αν μάταια έγιναν όλα , η θυσία του για τους ανθρώπους. Εύλογο το ερώτημα. Όμως υπερτερεί και πάλι η αγάπη του για τα παιδιά του.

Ο Χρήστος Λιακόπουλος με την εσωτερική ερμηνεία του, αν και αφηγείται και πρωταγωνιστεί μόνος του σε μία λιτή και σκοτεινή σκηνή, αναδεικνύει το ήθος του δημοφιλούς Τιτάνα, Προμηθέα με επιτυχία.

Με ηχητικά, φωτός εφέ και “κρυμμένα ” πρόσωπα-ήρωες που χαρίζουν στο όλο δρώμενο την φωνή τους, ο Ερμής, ο μαντατοφόρος των θεών (υποτελής στον Δία-Εξουσία ), ο Δίας με τους βροντερούς κεραυνούς του και στο τέλος η γλυκιά παρηγορητική φωνή της Γαίας (Γης, μητέρας των Τιτάνων, ως άλλης Παναγίας ), που θα τον δεχτεί και πάλι στα σπλάγχνα της, τα Τάρταρα, στα έγκατά της, όπου κατά την μυθολογία ο Δίας φυλάκισε τους Τιτάνες μετά τον τρομερό πόλεμο με τους δώδεκα θεούς.
Πέραν από θρησκείες, ιδεολογίες, που κάθε φορά ο ανθρώπινος νους διαφορετικά μπορεί να συλλάβει ανά τους αιώνεςο Χ. Λιακόπουλος διαβιβάζει επιτυχώς ένα μήνυμα σε όλο το κοινό : Αξίζει να θυσιάζεται κανείς για μια ελεύθερη ζωή χωρίς δυνάστες γιατί πραγματική ζωή χωρίς πνευματική και φυσική ελευθερία δεν υπάρχει.

Ιωάννα Γ. Χρυσάκη
Λογοτέχνιδα