Ο ανθρώπινος νους είναι αποδεδειγμένα ικανός να αντιμετωπίζει και να ελέγχει το σωματικό πόνο.

Οι τεχνικές που χρησιμοποιούν τη δύναμη του ανθρώπινου νου για να μειώσουν την αντίληψη του πόνου ονομάζονται γνωστικές στρατηγικές ελέγχου του πόνου. Συνεπώς, σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι απαραίτητη η χρήση εναλλακτικών μεθόδων. Ο πόνος είναι ένα φαινόμενο που δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο με βιολογικούς όρους. Συναισθηματικοί και γνωστικοί παράγοντες φαίνεται να συμβάλλουν στον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται και βιώνει τον πόνο.

Πιο συγκεκριμένα, ο φόβος και η αίσθηση απώλειας ελέγχου μπορεί να συνοδεύουν και να εντείνουν συναισθήματα πόνου και δυσφορίας που αισθάνεται ο ασθενής, επηρεάζοντας με διάφορους τρόπους την αντίληψη του πόνου. Για παράδειγμα, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της μυϊκής έντασης, η οποία με τη σειρά της μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερη πίεση στις ήδη ευαίσθητες νευρικές απολήξεις. Η ένταση μπορεί επίσης να παρέμβει στον κανονικό, χαλαρό τρόπο αναπνοής και να προκαλέσει απώλειες ή ελλείμματα οξυγόνου στο μυϊκό ιστό, που με τη σειρά τους θα αυξήσουν τη δυσφορία. Το άγχος και ο φόβος μπορεί να κρατούν προσηλωμένη την προσοχή του ατόμου στο ερέθισμα του πόνου και, έτσι να μεγαλώνουν την αίσθηση του πόνου.

Σύμφωνα με τη θεωρία της πύλης ελέγχου του πόνου, εάν το άτομα εστιάσει σε ένα δυνατό θετικό ερέθισμα περισσότερο από ό,τι στο ερέθισμα του πόνου, τότε η αντίληψη του πόνου μπορεί να εξασθενήσει. Συνεπώς, για την αντιμετώπιση του πόνου είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη μας όλες τις παραπάνω εκδοχές.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να χρησιμοποιηθούν αυτές οι γνωστικές στρατηγικές ελέγχου του πόνου σε συνδυασμό με τη μουσική ώστε να μειωθεί η αντίληψης του πόνου. Η μουσική μπορεί να λειτουργήσει ως ερέθισμα για εστίαση της προσοχής ή διάσπασή της. Είναι ένας ενεργός πόλος προσήλωσης του ενδιαφέροντος ή περισπασμού της προσοχής του ασθενούς, ο οποίος συμβάλλει στη μείωση της αντίληψης του πόνου.

Η χρήση της μουσικής για τη μείωση της έντασης του πόνου είναι βασισμένη στη θεωρία της πύλης ελέγχου του πόνου, που αναφέρθηκε παραπάνω. Σε αυτήν την περίπτωση, το ερέθισμα αποσπά την προσοχή του ασθενούς από τον πόνο. Παράλληλα, η μουσική μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του πόνου, μέσω της μυϊκής χαλάρωσης την οποία διευκολύνει. Η μέθοδος αυτή έχει εφαρμοστεί σε διάφορες καταστάσεις όπως στην κύηση και τον τοκετό, στις οδοντιατρικές θεραπείες, στα παιδιατρικά τμήματα, καθώς και στο χειρουργείο.

ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΝΝΑ ΝΤΙΖΟΥ, Σύμβουλος ψυχ. υγείας-μουσικοθεραπεύτρια
πηγή: psychorropia.gr