Το καλύτερο βιβλίο. Για την τηλεοπτική εκδοχή της «Υπέροχης φίλης μου» της Έλενα Φεράντε

«[…] όταν επέστρεψα στη Νάπολη για να μείνω πλέον μόνιμα εκεί, απέφευγα να επανασυνδεθώ σε σταθερή βάση με τη Λίλα», λέει η Λενού στην αρχή της αφήγησης του τελευταίου βιβλίου της Τετραλογίας της Νάπολης της Έλενα Φεράντε (Η ιστορία της χαμένης κόρης), ξεκαθαρίζοντας στους αναγνώστες ότι αυτό που ξεκινά είναι ένα καινούργιο κεφάλαιο της εξαντλητικά προβληματικής φιλίας των δύο γυναικών. Έχουν περάσει δέκα χρόνια από την έκδοση του βιβλίου και την ολοκλήρωση της τετραλογίας, δέκα χρόνια κατά τα οποία η ιστορία της Λενού και της Λίλα απέκτησε μυθικές διαστάσεις για τη σύγχρονη λογοτεχνία – θυμίζω ότι η τετραλογία βρέθηκε πρόσφατα, έπειτα από ψηφοφορία, στην κορυφή της λίστας των New York Times με τα καλύτερα βιβλία του αιώνα μας.

Στο μεταξύ μεταφέρθηκε και στη μικρή οθόνη και αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται και η τηλεοπτική εκδοχή, με τον τέταρτο κύκλο (που αντιστοιχεί στο τέταρτο βιβλίο) να βρίσκεται ήδη στη μέση. Μια σειρά «εγκληματικά υποτιμημένη», σύμφωνα με το BBC, η οποία εξελίσσεται με το αργό τέμπο των προγραμμάτων του ΗΒΟ (συμπαραγωγός εδώ η RAI) και με την κάθε σεζόν να εμφανίζεται ανά διετία, πάνω που είχαμε αρχίσει να την ξεχνάμε. Αξίζει να δείτε έστω και ένα επεισόδιο, μόνο και μόνο για τη μουσική επιμέλεια του Μαξ Ρίχτερ, και αξίζει σίγουρα η πρώτη σεζόν με τα φανταστικά κοριτσάκια που έπαιξαν τις μικρές Λενού και Λίλα στα χρόνια της μεταπολεμικής Νάπολης.

Και αξίζει, αν έχετε φτάσει έως εδώ, να δείτε πώς τελειώνει αυτή η ιστορία. Οι Ιταλίδες ηθοποιοί (Άλμπα Ρορβάχερ, Ιρένα Μαϊορίνο) που πήραν τη σκυτάλη για να υποδυθούν τις βασικές ηρωίδες σε αυτόν τον κύκλο της Υπέροχης φίλης μου (η σειρά διατηρεί τον τίτλο του πρώτου βιβλίου) παραδέχτηκαν πρόσφατα ότι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κοιτούσαν γύρω γύρω προσπαθώντας να μαντέψουν αν κάποια μυστηριώδης κυρία από την παραγωγή θα μπορούσε να είναι η Φεράντε, η οποία, ως γνωστόν, διατηρεί περήφανα την ανωνυμία της.

Έπαιξε κι αυτό τον ρόλο του στη φήμη του βιβλίου. Το οποίο, πάντως, είτε το διαβάσει κανείς ως μια σχετικά παραδοσιακή ιστορία ενηλικίωσης, είτε ως μια περίτεχνη αυτομυθοπλασία είτε ως ένα ιστορικού-πολιτικού-κοινωνικού χαρακτήρα μυθιστόρημα, είναι μάλλον απίθανο να μην κολλήσει. Αυτό δεν το καθιστά το καλύτερο βιβλίο του αιώνα (δεν είναι), είναι όμως ένα σημαντικό κεφάλαιο, ένα συγχρόνως «σοβαρό» και λαϊκό ανάγνωσμα, ήδη κλασικό με τον τρόπο του.