Με αφορμή τα 60 χρόνια από την πρεμιέρα της ταινίας «Δεσποινίς Διευθυντής», ο διευθυντής φωτογραφίας Νίκος Καβουκίδης μιλά στην «Κ» για τα γυρίσματα, τη σχέση του με την Τζένη Καρέζη και τη Φίνος Φιλμ

– Γυρίσατεεε;

– Οχι.

Μια από τις πιο εμβληματικές ατάκες του ελληνικού κινηματογράφου. Το νάζι της Τζένης Καρέζη στην ερμηνεία και η ψυχρή αντίδραση του Αλέκου Αλεξανδράκη ως απάντηση, έμειναν στην ιστορία του εγχώριου σινεμά. Οπως και ολόκληρη η ταινία της Φίνος Φιλμ «Δεσποινίς Διευθυντής», που το 2024 συμπλήρωσε 60 χρόνια από την πρεμιέρα, σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, διεύθυνση φωτογραφίας Νίκου Καβουκίδη και μουσική Μίμη Πλέσσα.

Για να γιορτάσει αυτή τη σημαντική επέτειο, η Φίνος Φιλμ παρουσίασε στο φετινό συνέδριο κόμικς και ποπ κουλτούρας AthensCon που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες, ένα περίπτερο όπου οι επισκέπτες είχαν τη δυνατότητα να συναγωνιστούν σε ένα παιχνίδι γνώσεων και να κερδίσουν δώρα. Ευχάριστη εκπληξη προκάλεσε η συζήτηση που πραγματοποιήθηκε την τελευταία μέρα του συνεδρίου με καλεσμένους τον κ. Καβουκίδη και ανθρώπους από τον χώρο του κινηματογράφου.

«Θα σε δω στο Χόλιγουντ» της πλατείας Κάνιγγος
Γυρισμένη το 1963, η κωμωδία κατάφερε να ενώσει έξι διαφορετικές γενιές ανθρώπων και να αποτελέσει ορόσημο στην έβδομη τέχνη. Κι αυτό όχι μόνο για το χιούμορ και τις ερμηνείες, αλλά και για το πρωτοποριακό σενάριο που τη δεκαετία του 1960 τοποθετούσε μια καλλιεργημένη γυναίκα στη θέση της διεύθυνσης μιας τεχνικής εταιρείας, καταρρίπτοντας τα στερεότυπα που επικρατούσαν τότε για το γυναικείο φύλο.

Εχοντας στο πλευρό της τον υπερπροστατευτικό πατέρα της, η Λίλα Βασιλείου (Καρέζη) επιθυμεί να δώσει προτεραιότητα στην καριέρα της με αποτέλεσμα να παραμελήσει την προσωπική της ζωή. Η Λίλα αρχικά αποθαρρύνει το φλερτ που δέχεται από τον υφιστάμενο υπομηχανικό Αλέκο Σαμιωτάκη (Αλεξανδράκης), αλλά τελικά τον ερωτεύεται και –με παρότρυνση της ξαδέρφης της– αλλάζει στάση απέναντί του.

Ο Νίκος Καβουκίδης, ο οποίος φέτος «σβήνει» 70 κεράκια ως ενεργός κινηματογραφιστής, θυμάται με συγκίνηση τη συνεργασία του με τη Τζένη Καρέζη. «Υπήρχε αγάπη. Η πρώτη ταινία που έκανα μαζί της ήταν η “Λόλα”. Δουλέψαμε και στα φιλμ “Μια Τρελή Τρελή Οικογένεια”, “Τζένη Τζένη”, “Κοντσέρτο για πολυβόλα”, “Δεσποινίς Διευθυντής”. Τη φώναζα Τζενάκι, ήταν μια ηθοποιός με μια φοβερά ξεχωριστή γκάμα. Ηταν άλλο το παίξιμό της στην κωμωδία και άλλο στο δράμα. Σε κάθε ταινία, έβγαζε κάτι άλλο υποκριτικά», λέει στην «Κ» ο διευθυντής φωτογραφίας και μοντέρ. Και συμπληρώνει ότι επρόκειτο για μια σχέση τρυφερότητας με την ηθοποιό, μια φιλία που διήρκεσε για πολλά χρόνια. «Πάντα, οι διευθυντές φωτογραφίας πρόσεχαν τις πρωταγωνίστριες. Σε κάθε ταινία, την Τζένη τη φώτιζα με τέτοιον τρόπο ώστε να βγαίνει κι ένας διαφορετικός χαρακτήρας στη μυθοπλασία».

Μου έκανε εντύπωση πώς άλλαζε φυσιογνωμικά την ώρα που ερμήνευε. Από σοβαρή, γινόταν κωμικός και αυτό φαινόταν πολύ στα κοντινά πλάνα. Ιδιαίτερα στις σκηνές με τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο τηλέφωνο, χαιρόσουν να τη βλέπεις. Η εναλλαγή έκφρασης στο πρόσωπο της Τζένης όταν είπε την ατάκα «Γυρίσατεεε;» προσθέτοντας το κωμικό στοιχείο, ήταν εκπληκτική.

Οσο για τα γυρίσματα, ο κ. Καβουκίδης τονίζει ότι η Καρέζη ήταν πάντα ένας ευχάριστος άνθρωπος που γνώριζε πολύ καλά τους ρόλους του. «Είχαμε γυρίσματα το πρωί και η Τζένη ερχόταν ύστερα από νυχτερινή διασκέδαση με μάτια πρησμένα, τόσο που έπρεπε να της βάζει εκεί παγάκια ο μακιγιέρ Σταύρος Κελεσίδης». Πριν από το γύρισμα μιας σκηνής, γινόταν πάντα πρόβα και μάλιστα υπήρχαν και αυτοσχεδιασμοί που όμως άρεσαν στον σκηνοθέτη Ντίνο Δημόπουλο. «Δεν έλεγε τίποτα, συνεχίζαμε», λέει ο διευθυντής φωτογραφίας.

«Συγκεκριμένα στο “Δεσποινίς Διευθυντής”, θυμάμαι ότι υπήρχαν πολλές σκηνές διαφοροποίησης του χαρακτήρα της Τζένης. Μου έκανε εντύπωση πώς άλλαζε φυσιογνωμικά την ώρα που ερμήνευε. Από σοβαρή, γινόταν κωμικός και αυτό φαινόταν πολύ στα κοντινά πλάνα. Ιδιαίτερα στις σκηνές με τον Αλέκο Αλεξανδράκη στο τηλέφωνο, χαιρόσουν να τη βλέπεις. Η εναλλαγή έκφρασης στο πρόσωπο της Τζένης όταν είπε την ατάκα “Γυρίσατεεε;” προσθέτοντας το κωμικό στοιχείο, ήταν εκπληκτική», σημειώνει λέγοντας ότι αγαπούσε πολύ και τον Αλεξανδράκη.

Η μεγάλη σχολή του Φίνου και η παρεξήγηση με τον Φώσκολο
Μεγαλωμένος δίπλα στον πρωτοπόρο κινηματογραφιστή πατέρα του, Γιώργο Καβουκίδη, ο Νίκος Καβουκίδης από μικρή ηλικία ζυμώθηκε με την τέχνη του σινεμά. Ο πατέρας του ήταν πιστός φίλος και συνεργάτης του Φιλοποίμενα Φίνου. Μαζί, μάλιστα, είχαν δημιουργήσει την ταινία «Η Φωνή της Καρδιάς» (1943). Στα 15 του χρόνια, ο Νίκος Καβουκίδης ξεκίνησε να εργάζεται συστηματικά στη Φίνος Φιλμ ως βοηθός οπερατέρ και μοντέρ. Ο Φίνος αναγνώρισε το ταλέντο του και αργότερα τον ώθησε για σπουδές στην Ιταλία ώστε να εντρυφήσει στη φωτογραφία. Ωστόσο, η μεγάλη σχολή για τον Νίκο Καβουκίδη θα παρέμενε η Φίνος Φιλμ. «Ο Φιλοποίμην Φίνος μου είχε αδυναμία. Ο ίδιος δεν είχε παιδιά και μάλιστα, ήθελε να με υιοθετήσει», λέει ο διευθυντής φωτογραφίας.

Από το 1962 και έως το 1968, ο Νίκος Καβουκίδης δούλεψε στο μοντάζ και αργότερα στη διεύθυνση φωτογραφίας σε 20 ταινίες της Φίνος Φιλμ. Στη σπουδαία αυτή διαδρομή του, συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως οι: Ντίνος Δημόπουλος, Γιάννης Δαλιανίδης, Παντελής Βούλγαρης, Ροβήρος Μανθούλης, Τάσος Ψαρράς κ.ά. Από το 1957 και έπειτα, άρχισε να καταγράφει με τον φακό πολιτικά γεγονότα της χώρας όπως αυτά του Πολυτεχνείου.

Παρά το οικογενειακό κλίμα που επικρατούσε στη Φίνος Φιλμ, ο κ. Καβουκίδης αποχώρησε από την εταιρεία παραγωγής ταινιών. Σε αυτό συνέβαλε μια παρεξήγηση με τον Νίκο Φώσκολο στα γυρίσματα του φιλμ «Ο Αγιος των Σκλάβων» ή αλλιώς «Τα δέντρα ποτίζονται με αίμα». Η ταινία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και ο ο Φώσκολος έγραψε το σενάριο για μια άλλη, την «Κοινωνία, Ωρα Μηδέν» (1966) με πρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο. «Στη συζήτηση πριν την παραγωγή, αναφέρθηκα στις σκηνές του νέου αυτού σεναρίου, όπου ο Κούρκουλος πάλι μεθούσε και έσπαγε τα ποτήρια με τα χέρια του. Και επειδή το ίδιο συνέβαινε και στο “Κατηγορώ τους ανθρώπους”, είπα στον Φώσκολο για αυτά που έκανε ο Κούρκουλος. Και ο Φώσκολος θύμωσε λίγο. Ο Φίνος δεν βρισκόταν στη συνάντηση καθώς είχε αρχίσει να αρρωσταίνει», θυμάται ο κ. Καβουκίδης. Στη συνέχεια η Φίνος Φιλμ παρακάλεσε τον Καβουκίδη να κάνει το μοντάζ και τη διεύθυνση φωτογραφίας στην «Κοινωνία, Ωρα Μηδέν» και έτσι έγινε. «Μετά, έφυγα. Οργάνωσα ένα δικό μου εργαστήριο με μηχανήματα».

Εξι μήνες μετά τη μέρα που ο Καβουκίδης έφυγε, ο Φώσκολος έγραψε το σενάριο για το «Κοντσέρτο για πολυβόλα» (1967). «Ενημέρωσαν την Τζένη ότι εγώ δεν θα συμμετείχα στην ταινία, και αυτή είπε: “Αν δεν έρθει ο Νίκος, εγώ δεν παίζω στο φιλμ”. Πήγα, αλλά ασχολήθηκα μόνο με τη διεύθυνση φωτογραφίας».

H Φίνος Φιλμ σήμερα
Φτάνοντας στο σήμερα, τη Φίνος Φιλμ έχει αναλάβει μια νέα γενιά που προσπαθεί να μπει λίγο πιο δυναμικά στον χώρο του κινηματογράφου. «Η εταιρεία βρίσκεται σε ένα στάδιο το οποίο έπειτα από ένα rebranding που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια –από το 2013 και έπειτα, όπου ξεκίνησε από το μηδέν– κάνει δράσεις μεταξύ των οποίων και τα social media, οι χορηγίες σε φεστιβάλ, η ιστοσελίδα, τα βίντεο που φτιάχνει και δημοσιεύει», λέει ο υπεύθυνος επικοινωνίας της Φίνος Φιλμ, Στάθης Καμβασινός.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, υπήρξε και συμπαραγωγός σε σημαντικές ελληνικές παραγωγές, όπως η επερχόμενη ταινία «Υπάρχω» σε σκηνοθεσία Γιώργου Τσεμπερόπουλου και νωρίτερα στη «Σμύρνη μου Αγαπημένη» του Γρηγόρη Καραντινάκη. Αυτή τη στιγμή, η εταιρεία συζητά για τη δημιουργία μιας ταινίας σχετικά με τη ζωή του Φιλοποίμενα Φίνου. «Το πρότζεκτ αυτό υπάρχει στα σχέδια, στη Φίνος Φιλμ το επεξεργάζονται και γίνονται βολιδοσκοπήσεις». Αν και η δυσκολία σε ένα τέτοιο εγχείρημα «έγκειται στο ότι οι περισσότεροι που έχουν δοκιμάσει να γράψουν το σενάριο, πέφτουν στην παγίδα κάνοντας τη ζωή του Φίνου τμηματικά, ανά περίοδο, εμείς θα το προσπαθήσουμε

πηγή:Καθημερινή