Πήγαμε στο υπέροχο Μουσείο Σπίτι του Ελύτη που μόλις άνοιξε στην Πλάκα, και ερωτευτήκαμε από την αρχή το έργο του μεγάλου έλληνα νομπελίστα.

«Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας» γράφει με καλλιγραφικά γράμματα ο τοίχος πάνω από την προθήκη που φιλοξενεί μεταφράσεις του Ελύτη σε ό,τι γλώσσα βάλει ο νους. Πλάι τους, το πορτραίτο του ποιητή ζωγραφισμένο από τον Γιάννη Μαυροΐδη, μια καρτ-ποστάλ που του είχε στείλει ο Νάνος Βαλαωρίτης, χειρόγραφο σημείωμα-αστειάκι από την Άννα Σικελιανού, αντικείμενα από το σπίτι του, και η φανταστική προσωπογραφία του Ανδρέα Κάλβου. «Δεν ξέρουμε πώς ήταν ο Κάλβος στην πραγματικότητα, ο Ελύτης τον φαντάστηκε για να τον ζωγραφίσει» μου λέει η υπεύθυνη επικοινωνίας του μουσείου, Εύα Καραγιαννάκη.

Το μουσείο Σπίτι του Ελύτη άνοιξε τις πόρτες του πριν από λίγες μέρες, σε ένα κουκλίστικο νεοκλασικό στην Πλάκα. Δεν έμενε εδώ ο Οδυσσέας Ελύτης. Στη Σκουφά έμενε, σε ένα διαμέρισμα 50 τετραγωνικών, που ήταν πολύ μικρό για να γίνει επισκέψιμο. Το νεοκλασικό στη γωνία των οδών Πολυγνώτου και Διοσκούρων, με τη μεγάλη λεμονιά στην αυλή του, ανήκε στο Υπουργείο Πολιτισμού, που το παραχώρησε για να γίνει το μουσείο.

«Σπίτι του Ελύτη» το λέμε πρώτον γιατί είναι μια ολοκληρωμένη γνωριμία με τον ποιητή και το έργο του, σαν να τον επισκέπτεσαι σπίτι του, και δεύτερον γιατί σε μια από τις δύο αίθουσες του μουσείου βλέπουμε κανονικά το σαλόνι του όπως ήταν, με όλα τα πράγματα του να έχουν μεταφερθεί από το διαμέρισμα της Σκουφά: Από τους καναπέδες και τις γιγάντιες βιβλιοθήκες του, που σχεδόν άγγιζαν το ταβάνι, ως το γραφείο που είχε όλη του τη ζωή, από τότε που ήταν ακόμα μαθητής, τα βιβλία που διάβαζε, τους πίνακες που στόλιζαν τους τοίχους του.

Στον προθάλαμο αυτής της αίθουσας, προβάλλεται ένα σύντομο βίντεο από το Αρχείο της ΕΡΤ, με τον ίδιο τον Ελύτη στο σαλόνι του σπιτιού του. «Είμαι εδώ 19 χρόνια» ξεκινά να αφηγείται, μιλώντας για το σπίτι στο οποίο (δεν ξέρει ακόμα πως) θα ζήσει ως το τέλος της ζωής του. Όταν η προβολή τελειώνει, τα φώτα ανάβουν, και το σαλόνι που μέχρι εκείνη τη στιγμή παρέμενε σκοτεινό αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο. Σχεδόν περιμένεις να δεις τον ίδιο να διαβάζει, σταυροπόδι στον καναπέ.

Στην αμέσως προηγούμενη αίθουσα, την πρώτη από τις δύο που είναι προς το παρόν επισκέψιμες, το ταξίδι στον κόσμο του ξεκινά με ένα απόσπασμα από τον Μικρό Ναυτίλο, και συνεχίζεται με ένα γιγάντιο χρονολόγιο των σημαντικότερων γεγονότων της ζωής του (το ήξερες, για παράδειγμα, ότι στον Β Παγκόσμιο ήταν ανθυπολοχαγός στο αλβανικό μέτωπο;) πριν περάσει σε χειρόγραφες σημειώσεις του, ερωτικές (φυσικά) επιστολές, πίνακες του Μόραλη και του Ματίς με προσωπικές αφιερώσεις στον ίδιο, έναν αυθεντικό Θεόφιλο, συμπατριώτη του, που του είχε κάνει δώρο ο Τεριάντ, και το αυθεντικό μετάλλιο του Βραβείου Νόμπελ από τη Σουηδική Ακαδημία, μαζί με αντίγραφο του διπλώματος που το συνοδεύει (το ορίτζιναλ δίπλωμα, αν αναρωτιέσαι, βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη).

Στο ιδιαίτερα προσεγμένο πωλητήριο του μουσείου, θα βρεις ούτε λίγο ούτε πολύ 50 διαφορετικούς τίτλους από όλο το έργο του, μεταξύ των οποίων τη σπουδαία έκδοση «Ο Ελύτης για παιδιά» της Ιουλίτας Ηλιοπούλου (η οποία έχει επίσης σχεδιάσει και επιμεληθεί ολόκληρη την έκθεση στο μουσείο) και το πεντάγλωσσο «Ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας» που περιέχει ποιήματα, πεζά και σχέδια, ντυμένα με τις μουσικές του Γιώργου Κουρουπού στα δύο CD που το συνοδεύουν. Θα βρεις επίσης τέλεια δωράκια (από κοσμήματα μέχρι μολυβοθήκες) με σχέδια εμπνευσμένα από τα σκίτσα του Ελύτη, φτιαγμένα από ασήμι και ορείχαλκο, σε καλές τιμές (από 10€ ως 50€).

Από τον ερχόμενο Ιανουάριο, επισκέψιμος θα είναι και ο πρώτος όροφος του μουσείου, όπου σχεδιάζονται εκπαιδευτικές δράσεις και εκδηλώσεις σχετικά με τον μεγάλο μας ποιητή και το έργο του, ενώ σύντομα θα ανοίξει για το κοινό και η βιβλιοθήκη του, που θα είναι επισκέψιμη κατόπιν ραντεβού.

Μουσείο Σπίτι του Ελύτη
Διοσκούρων 4 και Πολυγνώτου, Πλάκα
Τηλ.: 210 33 15461

Ωράριο λειτουργίας:
Πέμπτη & Παρασκευή 12:00 – 17:00
Σάββατο & Κυριακή 10:00 – 17:00

Εισιτήρια: 7€ (μαθητές, φοιτητές και άνω των 65 ετών 4€)
Ξεναγήσεις πραγματοποιούνται κατόπιν συνεννόησης

Γράφει: Ηρώ Κουνάδη/in2life