Η Κική Δημουλά υπήρξε μία από τις σημαντικότερες και πολυβραβευμένες ποιήτριες της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς στην Ελλάδα, με έντονη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό και σπουδαία συνεισφορά στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία.

Γεννημένη ως Βασιλική Ράδου στις 6 Ιουνίου 1931 στην Αθήνα, με καταγωγή από την Καλαμάτα, η Κική Δημουλά μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που, αν και δεν ήταν άμεσα λογοτεχνικό, της επέτρεψε να καλλιεργήσει από την αγάπη της για τον λόγο. Μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών της, εργάστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος για 25 χρόνια, από το 1949 έως τη συνταξιοδότησή της το 1974. Σημαντική ήταν η ιστορία της στο περιοδικό Κύκλος , έκδοση της τράπεζας με λογοτεχνικό και οικονομικό περιεχόμενο, όπου για οκτώ χρόνια συμμετείχαν.

Το 1954 παντρεύτηκε τον ποιητή Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Δημήτρη και την Έλση. Η κοινή τους πορεία υπήρξε καθοριστική για τη διαμόρφωση της ποιητικής της ταυτότητας.

Ποιητικό έργο και εξέλιξη

Κική Δημουλά έκανε την πρώτη της εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα το 1952 με τη συλλογή Ποιήματα , η οποία ωστόσο αργότερα απαρνήθηκε και απέσυρε. Η ουσιαστική έναρξη της δημιουργικής της διαδρομής ήρθε με τη συλλογή Έρεβος (1956), ακολουθώντας τα έργα που διαμόρφωσαν την ιδιαίτερη φωνή της:

• Ερήμην (1958)
• Επί τα ίχνη (1963)
• Το λίγο του κόσμου (1971)
• Το τελευταίο σώμα μου (1981)
• Χαίρε ποτέ (1988)
• Η εφηβεία της λήθης (1994)
• Ενός λεπτού μαζί (1998)
• Ήχος απομακρύνσεων (2001)
• Χλόη θερμοκηπίου (2005)
• Τα εύρετρα (2010)

Η ποιότητά της, βαθιά υπαρξιακή και στοχαστική, εξελίχθηκε με τον χρόνο, διατηρώντας πάντα τη λογοπλαστική τόλμη και την εικονοπλαστική δύναμη που τη χαρακτήριζαν. Επηρεασμένη αρχικά από τον Κ. Π. Καβάφη, διαμόρφωσε σταδιακά ένα ύφος μοναδικό: αιχμηρό, ειρωνικό, παιγνιώδες, αλλά και διαποτισμένο από τη μελαγχολία της φθοράς και της απώλειας. Τα ποιήματα της συχνά περιστρέφονται γύρω από θέματα όπως ο χρόνος, η μοναξιά, η απουσία και η θνητότητα, ενώ χρησιμοποιούσε με δεξιοτεχνία αντιθέσεις, νεολογισμούς, αλλά και εκφράσεις από την καθαρεύουσα, την αργό και τη σύγχρονη τεχνολογία.

Διακρίσεις και αναγνώριση

Η Κική Δημουλά τιμήθηκε με πληθώρα διακρίσεων για το έργο της, αναγνωρίζεται τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Κάποιες από τις σημαντικότερες βραβεύσεις της περιλαμβάνουν:

• Β’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1972) για το Το λίγο του κόσμου
• Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1989) για το Χαίρε ποτέ
• Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1996) για το Η εφηβεία της λήθης
• Αριστείο Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών (2001) για το σύνολο του έργου της
• Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής (2001) από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο
• Εκλογή ως τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (2002), ως η τρίτη γυναίκα που έλαβε αυτήν την τιμή
• Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (2009) και Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2010) για το σύνολο του έργου της

Τα ποιήματα της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες (Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Πολωνικά, Βουλγαρικά, Γερμανικά, Σουηδικά κ.ά.), διευρύνοντας την απήχηση της φωνής της πέρα ​​από τα ελληνικά.

Πεζογραφικές και άλλες δραστηριότητες

Αν και κυρίως ποιήτρια, η Δημουλά πειραματίστηκε και με την πεζογραφία. Το βιβλίο Εκτός Σχεδίου (2005) περιλαμβάνει μικρά αφηγηματικά της κείμενα, αποκαλύπτοντας μια διαφορετική πλευρά της γραφής της. Σημαντικές είναι επίσης οι ομιλίες της στην Ακαδημία Αθηνών με τίτλο Ο Φιλοπαίγμων Μύθος (2004) και στην Αρχαιολογική Εταιρεία με τον Έρανο Σκέψεων (2009), στις οποίες αναδεικνύεται η στοχαστική και αυτοσαρκαστική της διάθεση.

Η Κική Δημουλά έφυγε από τη ζωή στις 22 Φεβρουαρίου 2020, σε ηλικία 88 ετών, έπειτα από προβλήματα υγείας που την ταλαιπωρούσαν το τελευταίο διάστημα. Παρά τον σωματικό της αποχωρισμό, η ποιότητά της παραμένει ζωντανή, συνεχίζοντας να συνομιλεί με τους αναγνώστες της για τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα και τις μικρές καθημερινές αλήθειες.

Η ίδια συνήθιζε να λέει ότι έγραφε για να απαντήσει στις απουσίες που τη στοίχειωναν. Κι όμως, μέσα από τα ποιήματά της, κατάφερε να γεμίσει τις σελίδες της λογοτεχνίας με παρουσία – τη δική της, αλλά και όλων των όσων αναζητούν νόημα στην ποίηση των λέξεων και της ζωής.