Διονύσιος Σολωμός: Ο Εθνικός Ποιητής της Ελλάδας

Ο Διονύσιος Σολωμός (Ζάκυνθος, 8 Απριλίου 1798 – Κέρκυρα, 9 Φεβρουαρίου 1857) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Ελλάδας. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για το ποίημά του Ύμνος εις την Ελευθερίαν, οι πρώτες δύο στροφές του οποίου καθιερώθηκαν ως ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας και αργότερα της Κύπρου.
Ως κεντρική μορφή της Επτανησιακής Σχολής, ο Σολωμός διαμόρφωσε τον νεοελληνικό ποιητικό λόγο, αξιοποιώντας τη δημοτική γλώσσα και τη λαϊκή παράδοση, συνδυάζοντας στοιχεία ρομαντισμού και κλασικισμού σε ένα μοναδικό ύφος. Παράλληλα, η συμβολή του στη διαμόρφωση της νεοελληνικής λογοτεχνίας είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς άνοιξε τον δρόμο για τη χρήση της δημοτικής γλώσσας στη λογοτεχνία.
Το έργο του
Εκτός από τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν, τα σπουδαιότερα έργα του περιλαμβάνουν τον Κρητικό, τους Ελεύθερους Πολιορκημένους, τον Πόρφυρα, τη Γυναίκα της Ζάκυθος και τον Λάμπρο. Επίσης, σημαντικά ποιήματά του είναι Η καταστροφή των Ψαρών, Εις Μάρκον Μπότσαρη και Η Φαρμακωμένη.
Ένα χαρακτηριστικό του έργου του είναι η αποσπασματική του μορφή, καθώς πολλά από τα ποιήματά του έμειναν ημιτελή και δεν δημοσιεύθηκαν από τον ίδιο. Ο Κώστας Βάρναλης περιέγραψε εύστοχα αυτό το στοιχείο της δημιουργίας του με τη φράση: «Ο Σολωμός πάντα τα έγραφε, αλλά ποτές του δεν τα έγραψε».
Καταγωγή και Παιδικά Χρόνια
Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 8 Απριλίου 1798. Πατέρας του ήταν ο κόντες Νικόλαος Σολωμός και μητέρα του η Αγγελική Νίκλη. Η οικογένεια του πατέρα του καταγόταν από πρόσφυγες της Κρήτης, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στη Ζάκυνθο το 1670, μετά την οθωμανική κατάκτηση της Κρήτης. Η μητέρα του πιθανώς είχε μανιάτικη καταγωγή.
Ο πατέρας του είχε αποκτήσει δύο παιδιά από τον πρώτο του γάμο, τον Ρομπέρτο και την Έλενα, ενώ από τη σχέση του με την Αγγελική Νίκλη γεννήθηκαν ο Διονύσιος και ο Δημήτριος Σολωμός (μετέπειτα πρόεδρος της Ιονίου Βουλής). Το ζευγάρι παντρεύτηκε μόλις λίγες ημέρες πριν από τον θάνατο του Νικολάου Σολωμού το 1807, γεγονός που νομιμοποίησε τα παιδιά τους.
Ο Διονύσιος μεγάλωσε υπό την καθοδήγηση του δασκάλου του, Ιταλού πρόσφυγα Αβά Σάντο Ρόσι. Το 1808, μετά τον θάνατο του πατέρα του, την κηδεμονία του ανέλαβε ο κόντες Διονύσιος Μεσσαλάς. Το επόμενο έτος στάλθηκε στην Ιταλία για σπουδές, όπως ήταν συνήθεια για τις αριστοκρατικές οικογένειες των Επτανήσων.
Ημερομηνία Τιμής
Η 9η Φεβρουαρίου, ημερομηνία θανάτου του Διονυσίου Σολωμού, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, ως ένδειξη αναγνώρισης της συμβολής του στη λογοτεχνία και τη διαμόρφωση της ελληνικής γλώσσας.