Η Γη, ο άξονάς της και… η καλοκαιρινή κάψα

Η βασική αιτία που έχουμε καλοκαίρι και ζέστη δεν είναι άλλη από την κλίση του άξονα της Γης. Ο άξονας –φαντάσου μια νοητή γραμμή που ενώνει τον Βόρειο με τον Νότιο Πόλο– είναι γερμένος κατά περίπου 23,5° σε σχέση με την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;

Καθώς η Γη κάνει τον ετήσιο κύκλο της γύρω από τον Ήλιο, αυτή η γερμένη στάση φέρνει τα εξής:

• Κάποιες περιόδους, το βόρειο ημισφαίριο (δηλαδή κι εμείς εδώ στην Ελλάδα) «γέρνει» προς τον Ήλιο.
• Τότε οι ακτίνες πέφτουν πιο κάθετα, διασπείρονται λιγότερο και κουβαλούν περισσότερη ενέργεια ανά τετραγωνικό μέτρο.
• Αυτό συμβαίνει περίπου από 21 Ιουνίου έως 22 Σεπτεμβρίου. Ο ήλιος ανεβαίνει ψηλά στον ουρανό και… μας λιώνει.

Γιατί όμως η ζέστη κορυφώνεται αργότερα, τον Ιούλιο – Αύγουστο;

Αν και η μεγαλύτερη μέρα είναι το θερινό ηλιοστάσιο (21 Ιουνίου), οι πιο καυτές μέρες έρχονται με καθυστέρηση. Γιατί;

Λόγω του φαινομένου της θερμικής υστέρησης:
Η Γη και η θάλασσα χρειάζονται χρόνο για να απορροφήσουν και να αποδώσουν τη θερμότητα. Όπως ένα τηγάνι στη φωτιά: δεν καίει στην πρώτη επαφή, αλλά αφού «πάρει μπρος», δύσκολα κρυώνει.

Και τον χειμώνα;

Τον χειμώνα, το βόρειο ημισφαίριο γέρνει μακριά από τον Ήλιο. Οι ακτίνες πέφτουν πλάγια, η μέρα μικραίνει και η ενέργεια που φτάνει στο έδαφος είναι πολύ λιγότερη. Αποτέλεσμα; Φούτερ, πάπλωμα και ζεστός καφές.

Άρα τι ισχύει;

• Καλοκαίρι = Κάθετες ακτίνες Ήλιου + Μεγάλες μέρες
• Πολύς ήλιος + Θερμική υστέρηση = Σιγανό, αλλά δυνατό ψήσιμο

Μύθος: Δεν κάνει ζέστη επειδή ο Ήλιος είναι πιο κοντά! Το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο, η Γη είναι λίγο πιο μακριά από τον Ήλιο.

Φταίει, λοιπόν, η κλίση της Γης. Όπως πάντα.