James Brown 1933-2006 νονός της Funk-Soul
Γέννηση: 3 Μαΐου 1933, Barnwell, Νότια Καρολίνα, ΗΠΑ
Απεβίωσε: 25 Δεκεμβρίου 2006, Emory University Hospital Midtown, Ατλάντα, Γεωργία, ΗΠΑ
Ο Τζέιμς Μπράουν έχει μείνει στην ιστορία ως ο «νονός» της φανκ και σόουλ μουσικής. Η φωνή και το εκπληκτικό του ταμπεραμέντο τον κατατάσσουν στους μεγαλύτερους ερμηνευτές του 20ου αιώνα. Η ζωή του όμως, όταν έσβηναν τα φώτα της σκηνής ήταν σκοτεινή.
Τα βίαια ξεσπάσματά του, όταν δεν μπορούσε να τα καλύψει με τα χρήματα, τον οδήγησαν μέχρι τη φυλακή.
Τα πρώτα χρόνια…
Ο Τζέιμς Μπράουν γεννήθηκε στις 3 Μαΐου του 1933 στο Μπάρνγουελ της Νότιας Καρολίνας. Η μητέρα του, Σούζι, ήταν μόλις 16 ετών και ο πατέρας του Τζόζεφ-Γκάρντνερ, 22.
Ήταν πάμπτωχοι και ζούσαν σε μια καλύβα. Για να μπορέσουν να επιβιώσουν, μετακόμισαν στο Έλκο της Νότιας Καρολίνας όπου αναγκάστηκαν να μείνουν σε ένα δωμάτιο του οίκου ανοχής που δούλευε μια θεία του νεαρού Τζέιμς, που τότε ήταν πέντε ετών. Λίγα χρόνια μετά μετακόμισαν σε μια άλλη θεία, που ζούσε σε κανονικό σπίτι και τότε η μητέρα του Σούζι, εγκατέλειψε την οικογένεια.
Ο μικρός Τζέιμς γυρνούσε μόνος στους δρόμους, κατάφερε όμως να πάει σχολείο, τουλάχιστον μέχρι την 6η δημοτικού. Η απώλεια της μητρικής στοργής και παρουσίας ήταν μια ανοικτή πληγή, που δεν έκλεισε ποτέ και πάντα τον έφθειρε.
Η πρώτη εμφάνιση
Ο μικρός είχε πολύ καλή φωνή και το 1944, έκανε την πρώτη του εμφάνιση σε ένα διαγωνισμό ταλέντων στο Θέατρο Αγκούστα Λένοξ. Το πρώτο βραβείο ήταν δικό του μετά την ερμηνεία του στο τραγούδι «So long».
Τότε άρχισε να μαθαίνει πιάνο, κιθάρα και φυσαρμόνικα. Παράλληλα έπαιζε και σε αγώνες μποξ για να κερδίζει μερικά δολάρια.
Mr James Brown, o άνθρωπος που έγινε ο βασιλιάς της σόουλ-φανκ μουσικής
Ο Τζέιμς Μπράουν είναι μια σχεδόν υπερβατική φιγούρα στο μουσικό στερέωμα. Πατώντας στους μουσικούς δρόμους των νέγρικων γκόσπελ, και τη τζαζ με τις πρωτοποριακές ιδέες του άλλαξε τη σόουλ μουσική δίνοντας την αγριάδα των αφρικάνικων ηχοχρωμάτων και ρυθμών γεννώντας ουσιαστικά ένα νέο «είδος». Η φανκ μουσική δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε ο Τζέιμς Μπράουν.
O Τζέιμς Μπράουν άλλαξε τη μουσική αλλά και απενοχοποίησε τον χορό και για το λευκό κοινό από την εποχή που μεσουρανούσε Για 50 χρόνια τραγουδούσε, χόρευε και ξεσήκωνε τα πλήθη. Οι τεράστιες επιτυχίες του «I got you (I feel good)», «Sex Machine», «It’s a Man’s Man’s World» και πολλές άλλες ακόμη και σήμερα θεωρούνται αξεπέραστες και πάντα ξεσηκώνουν με τον ρυθμό τους ακόμη και τον πιο δύσκολο ακροατή.
Παράλληλα όμως με το κέφι και την διασκέδαση ο Τζέιμς Μπράουν χωρίς να διεκδικεί «πολιτικό ρόλο» τραγούδησε με τον δικό του τρόπο τραγούδια που βοήθησαν το κίνημα των μαύρων στην Αμερική και σε όλον τον κόσμο. Χαρακτηριστικό τραγούδι είναι το «Say it loud, I am Black and I am proud» (Πες το δυνατά, είμαι περήφανος που είμαι μαύρος).
Ο Τζέιμς Μπράουν ως τραγουδοποιός και τραγουδιστής έχει κερδίσει επάξια τις θέσεις του στο Rhythm & Blues Music Hall of Fame, και στο Rock and Roll Hall of Fame. Τραγουδούσε μέχρι λίγους μήνες πριν πεθάνει από πνευμονία. Σπουδαίος τραγουδιστής αλλά και …κακό παιδί!
Η πρώτη καταδίκη και το πρώτο γκρουπ στη φυλακή
Στα 16 του ο Τζέιμς Μπράουν καταδικάστηκε για συμμετοχή σε κλοπές αυτοκινήτων και τον έκλεισαν σε φυλακή ανηλίκων στην Τοκόα. Εκεί όμως σχημάτισε το πρώτο του γκρουπ. Ένα κουαρτέτο συγκρατουμένων που τραγουδούσαν θρησκευτικούς ύμνους, τα παραδοσιακά γκόσπελ.
Το παρατσούκλι του Μπράουν μέσα στη φυλακή ανηλίκων ήταν «μουσικό κουτί». Στη φυλακή γνωρίστηκε με τον Μπόμπι Μπερντ, που υπήρξε ο σημαντικότερος συνοδοιπόρος της ζωής του. Η οικογένεια του Μπερντ τον βοήθησε να βγει από τη φυλακή. Στην ακρόαση της αποφυλάκισης ο Μπράουν υποσχέθηκε στους δικαστές ότι θα τραγουδάει για να εξυμνεί τον Κύριο, τον Θεό.
Οι δικαστές που τον άφησαν νωρίτερα από τα 8 χρόνια της καταδίκης του, ανέφεραν ότι έπαιξε ρόλο η καλή διαγωγή του αλλά και η «ουράνια» φωνή του. Κάπως έτσι αρχίζει η τρελή του καριέρα που κράτησε πολλές δεκαετίες. Παράλληλα όμως αρχίζει και η καταγραφή μιας αλλόκοτης συμπεριφοράς που συχνά τον έβαλε σε μπελάδες.
Κρατούμενος Νούμερο: 155413 – Καταδίωξη σε δύο πολιτείες
15 Δεκεμβρίου 1988, ο Τζέιμς Μπράουν, διάσημος και πλούσιος, πέρασε τις πύλες της φυλακής της Νότιας Καρολίνας. Η ποινή του ήταν 6 χρόνια και 6 μήνες κάθειρξης για οπλοφορία, αντίσταση κατά της αρχής και οδήγηση υπό την επήρεια ναρκωτικών. Ο Μπράουν είχε εισβάλει στα γραφεία ασφαλιστικής εταιρείας που βρίσκονταν δίπλα από το δικό του και με το όπλο στο χέρι τους απειλούσε γιατί, όπως υποστήριξε, χρησιμοποιούσαν τη δική του τουαλέτα. Όταν έφτασε η αστυνομία μπήκε στο αυτοκίνητο του και προσπάθησε να διαφύγει οδηγώντας εναντίον των αστυνομικών. Αρχισε τότε μια τρελή σχεδόν κινηματογραφική καταδίωξη σε δύο πολιτείες, την Τζόρτζια και την Νότια Καρολίνα. Ο Τζέιμς Μπράουν συνέχισε να οδηγεί το αυτοκίνητο του προκειμένου να ξεφύγει ακόμη και οι αστυνομικοί πυροβόλησαν τα τρία λάστιχα του αυτοκινήτου του. Τελικά συνελήφθη και οδηγήθηκε στο δικαστήριο με βαριές κατηγορίες που επέσυραν ποινή έως 30 χρόνια. Στην απολογία του είπε ότι σέβεται τους αστυνομικούς, ότι φοβήθηκε περισσότερο κι από τη θητεία του στο Βιετνάμ και στους Δικαστές άρχισε να εξιστορεί τα δύσκολα παιδικά του χρόνια. Ανέφερε ακόμη ότι συγκινείται όποτε βλέπει την αστερόεσσα, την αμερικανική σημαία γιατί του θυμίζει τις ευκαιρίες που μπορεί να έχει κάποιος στην Αμερική. Η απολογία του έπεισε το δικαστήριο ότι τουλάχιστον δεν ήθελε να επιτεθεί στους αστυνομικούς και κρίθηκε ένοχος μόνο για οπλοφορία και επικίνδυνη οδήγηση. Εξέτισε τα τρία χρόνια από την ποινή του ενώ ήδη ήταν θρύλος της μουσικής. Λίγο καιρό πριν είχε χάσει το γιο του σε τροχαίο και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η συμπεριφορά του ξέφυγε, καθώς όλα έγιναν υπό την επήρεια ουσιών.
Πυροβόλησε έξι ανθρώπους επειδή κάποιος του έκανε πλάκα για την κάπα που φορούσε στα σόου του…
Στο δρόμο για την κορυφή ο Τζέιμς Μπράουν δεν είχε μονο φανατικούς θαυμαστές. Ένας συνάδελφός του, ο Τζόε Τεξ ήταν ένας από τους ανθρώπους που δεν τον συμπαθούσαν και ήταν κυριολεκτικά αντίπαλοι από την εποχή που και οι δύο είχαν υπογράψει να συνεργαστούν στην ίδια εταιρεία δίσκων, την Κινγκ Ρέκορντς. Η αντιπάθεια και ο ανταγωνισμός τους ήταν τόσο μεγάλοι που όταν ο ένας τραγουδούσε μια διασκευή παλιού τραγουδιού, τον αντέγραφε ο άλλος στο ίδιο ακριβώς τραγούδι. Τα πράγματα όμως ξέφυγαν ένα βράδυ του 1963, στο κλάμπ «15» της Τζόρτζια που είχαν κλείσει εμφάνιση και οι δύο. Ο Τεξ άρχισε να κάνει πλάκα με τη χαρακτηριστική κάπα που φορούσε στα σόου του ο Τζέιμς Μπράουν. Η πλάκα έγινε ακόμη πιο χοντρή όταν ο Τεξ έκανε ότι μπερδεύτηκε κι έχασε την ισορροπία του από την κάπα. Η αντίδραση του Μπράουν ήταν εκρηκτική, κυριολεκτικά. Τράβηξε τα δύο πιστόλια που είχε κάτω από την κάπα και άρχισε να πυροβολεί προς τους έξι συνεργάτες του που βρέθηκαν στα παρασκήνια. Ευτυχώς δεν σκοτώθηκε κανείς. Οι άντρες της ασφάλειας απομάκρυναν τον Μπράουν και μετά «έκλεισαν» τα στόματα των τραυματίων δίνοντας τους μερικές χιλιάδες δολάρια. Έτσι ο Μπράουν γλύτωσε τη φυλακή. Ο «Κύριος Μπράουν» όπως ήθελε να τον αποκαλούν ακόμη και οι στενοί συνεργάτες του, μαζί τους ήταν ιδιαίτερα αυστηρός ειδικά στο θέμα της ενδυμασίας. Όση σημασία έδινε ο ίδιος στα ρούχα που φορούσε στα σόου του, τις κάπες, τις γυαλιστερές μπότες και τα άλλα αξεσουάρ, άλλη τόση απαιτούσε και από τους συνεργάτες του. Δεν ήταν λίγες οι φορές που τσαντιζόταν και έβγαινε εκτός εαυτού αν έβλεπε κάποιον από τους μουσικούς ή τους βοηθούς ενός σόου με τσαλακωμένα ρούχα. Απευθυνόταν και αυτός με το επίθετο, όπως απαιτούσε για τον εαυτό του, στους άλλους, αλλά οι βρισιές έδιναν κι έπαιρναν αν κάτι, όπως τα τσαλακωμένα ρούχα των συνεργατών του, δεν ήταν του γούστου του.
Εθισμένος στα ναρκωτικά
Την εποχή που ήταν παντρεμένος με την τρίτη του γυναίκα, Άντριαν Λόις Ροντρίγκεζ έκαναν χρήση ναρκωτικών. Μέλη του προσωπικού του σπιτιού τους συχνά κουβέντιαζαν πώς η Άντριαν του έβαζε ναρκωτικά στις κρέμες καλαμποκιού και στο παγωτό καφέ που άρεσαν πολύ στον Μπράουν. Η Άντριαν ήταν κομμώτρια όταν γνωρίστηκαν με τον Τζέιμς Μπράουν, ο έρωτας τους ήταν κεραυνοβόλος και ο γάμος τους έγινε σύντομα. Το πάθος του Μπράουν όμως ξεθώριασε γρήγορα, και έτσι μετά από τις κοινές τους καταχρήσεις χώρισαν. Η Ροντρίγκεζ συνέχισε τα ναρκωτικά και πέθανε πάνω σε μια λιποαναρρόφηση λόγω επιπλοκών στην επιβαρυμένη της υγεία το 1996.
Άδειασε το πιστόλι του στη γούνα και τα ρούχα της γυναίκας του
Οι καυγάδες του «νονού» με τις κατά καιρούς συζύγους και φιλενάδες του ήταν παροιμιώδεις και η οικογενειακή βία ήταν σταθερός παράγοντας στις σχέσεις του. Η σχέση του με την τραγουδίστρια Τάμι Τέρελ, όταν εκείνη ήταν 17 ετών αμαυρώθηκε όταν τον κατήγγειλε πως τη χτύπησε με σφυρί στα πόδια κατά τη διάρκεια ενός καυγά τους. Ο γάμος του με την Άντριαν Λόις εκτός από ναρκωτικά είχε πολύ περισσότερους καυγάδες αφού η ίδια πολύ συχνά καλούσε τον σερίφη για να αντιμετωπίσει τους ξυλοδαρμούς από τον Μπράουν. Μάλιστα μία φορά ο Μπράουν είχε τόσο πολύ ξεφύγει κατά τη διάρκεια ενός καυγά που με το πιστόλι του άρχισε να πυροβολεί την πανάκριβη γούνα μινκ που της είχε χαρίσει και μετά συνέχισε να βγάζει την οργή του πυροβολώντας όλα τα ρούχα μέσα στη ντουλάπα της.
Αντιποίηση ταυτότητας: Παρίστανε συχνά τον Λίτλ Ρίτσαρντ
Πριν ακόμη ο Μπράουν γίνει διάσημος και άρα αναγνωρίσιμος εκμεταλλευόταν την ομοιότητα του με τον θρύλο του ροκ εντ ρολ, Λιτλ Ρίτσαρντ, και σε πολλές περιπτώσεις τον μιμείτο με εξαιρετική επιτυχία. Αυτό άλλοτε γινόταν στο πλαίσιο αστείου αλλά υπήρξαν και φορές που ο Μπράουν πήρε αμοιβές που προορίζονταν για τον Ρίτσαρντ. Σε μια συναυλία ο Μπράουν εμφανίστηκε ως Ρίτσαρντ. Το κοινό κατάλαβε βεβαίως τι συνέβαινε αλλά η ερμηνεία και η φωνή του Τζέιμς Μπράουν τους καθήλωσε.
Τον καταρράκωσε ο θάνατος του γιου του
Στις 14 Ιουνίου του 1973 ο Τζέιμς Μπράουν απάντησε σε μια τηλεφωνική κλήση που άλλαξε τη ζωή του για πάντα. Ο γιος του, Τέντι, μόλις 19 ετών είχε σκοτωθεί σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Ο Μπράουν έγινε ράκος. Κήδεψε το παιδί του στην Τακόα, και έμεινε κλαίγοντας πάνω από το μνήμα του ενώ οι οι άλλοι συγγενείς είχαν αποχωρήσει. Η ζωή του, αν και αμέσως συνέχισε να κάνει αυτό για το οποίο τον λάτρευαν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο: συναυλίες και σόου.
Μόνοι με τον Έλβις στο νεκροκρέβατο του…
Έλβις Πρίσλεϊ και Τζέιμς Μπράουν ήταν σύγχρονοι μύθοι της μουσικής, και παρά τον δύστροπο χαρακτήρα του Μπράουν, υπήρχε αλληλοσεβασμός. Ο Τζέιμς Μπράουν παραδεχόταν τις δυνατότητες του Έλβις και συχνά έλεγε ότι αν είχε έναν καλλιτέχνη να ανταγωνιστεί αυτός δεν ήταν άλλος από τον Πρίσλεϊ. Είχαν γίνει στενοί φίλοι. Όταν πέθανε ο Έλβις ο Μπράουν δήλωσε: «Δεν ήταν φίλος, ήταν αδελφός, ήμασταν αδέλφια εμείς οι δύο» . Η στενή τους σχέση επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι Τζέιμς Μπράουν έμεινε αρκετή ώρα μόνος του μπροστά στο φέρετρο του Έλβις και έκλαιγε σαν μικρό παιδί….
Γιατί έκοψαν τα πόδια από την ταριχευμένη σορό του Τζέιμς Μπράουν
Οι συζυγικές και εξωσυζυγικές περιπέτειες δεν άφησαν τον Μπράουν να «ξεκουραστεί» ούτε νεκρός. Ο θρύλος της φάνκ και σόουλ μουσικής πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου του 2006. Ο κόσμος της μουσικής και τα εκατομμύρια θαυμαστών του θρηνούσαν όμως η τεράστια περιουσία του έγινε μήλον της έριδος ανάμεσα σε πρώην συζύγους, ερωμένες, παιδιά και φυσικά τη χήρα του Τόμι Ράε. Η Τόμι και ο Μπράουν είχαν αποκτήσει έναν γιο, που όμως ο Μπράουν δεν είχε συμπεριλάβει στην διαθήκη του….
Προκειμένου η Ράε να αποδείξει ότι ο γιος της ήταν παιδί του Μπράουν κατέφυγε στην μέθοδο τεστ πατρότητας. Όμως ο μακαρίτης Μπράουν είχε ήδη ταριχευτεί. Έτσι με εντολή δικαστηρίου έκοψαν τα πόδια του προκειμένου να πάρουν από τον μυελό των οστών DNA. Τελικά αποδείχτηκε ότι το παιδί που είχε κάνει με τη Ρέι ήταν όντως γιος του.